Του Κώστα Στούπα,
capital.gr
Οι τραπεζικές καταθέσεις σε μια οικονομία μοιάζουν με τα καύσιμα που διαθέτει στο ντεπόζιτο ένα αυτοκίνητο. Όσο μεγαλύτερες είναι τόσο περισσότερα χιλιόμετρα μπορεί να διανύσει, παράγοντας περισσότερο έργο, εισπράττοντας έσοδα (αν είναι επαγγελματικό) ένα μέρος των οποίων μπορεί να μετατρέψει σε περισσότερα καύσιμα προκειμένου να αναπληρώσει αυτά που κατανάλωσε και να αυξήσει τις δραστηριότητές του.
Επιπλέον το μέγεθος των καταθέσεων αποτυπώνει τον βαθμό εμπιστοσύνης των πολιτών στο τραπεζικό σύστημα, την οικονομία αλλά και σε μια χώρα γενικότερα.
Από την άποψη αυτή η αύξηση των καταθέσεων στις ελληνικές τράπεζες τους τελευταίους μήνες αποτελεί ιδιαίτερα θετικό γεγονός.
Σύμφωνα με το τελευταίο σχετικό ρεπορτάζ του Capital.gr, οι καταθέσεις τον Σεπτέμβριο που πέρασε βρέθηκαν στο υψηλότερο σημείο από τον Δεκέμβριο του 2011.
Αναλυτικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε η Τράπεζα της Ελλάδος, οι καταθέσεις επιχειρήσεων και νοικοκυριών ανήλθαν τον Σεπτέμβριο στα 173 δισ. ευρώ, ένα επίπεδο που είχαμε να δούμε από τον Δεκέμβριο του 2011, όταν ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν ακόμη περί 3%, η Χρυσή Αυγή κάτω από το 1% και ο Βαρουφάκης απλά αρθρογραφούσε...
Η αύξηση των καταθέσεων θα ήταν ακόμη καλύτερη είδηση αν ήταν προϊόν μιας υγιούς οικονομικής ανάπτυξης όπως π.χ. συμβαίνει όταν το ΑΕΠ αυξάνεται ταχύτερα από το χρέος.
Όταν αυξάνονται π.χ. οι καταθέσεις ενός νοικοκυριού επί της ουσίας αυξάνονται τα περιουσιακά του στοιχεία, αρκεί βέβαια παράλληλα να μην αυξάνονται τα χρέη του και η αύξηση αυτή να προκύπτει από την αύξηση των ταμειακών ροών των εισοδημάτων του.
Από τη σκοπιά αυτή η αύξηση που παρουσιάζουν οι τραπεζικές καταθέσεις χρήζει διερεύνησης.
Η αύξηση των καταθέσεων ξεκινά από την περίοδο αμέσως μετά την "κωλοτούμπα" του θέρους του ΄15 όταν αρκετοί άρχισαν να αποσύρουν το αποταμίευμα από τα στρώματα που τα είχαν κρύψει για να τα γλυτώσουν από τις συνέπειες ενός Grexit και συνεχίστηκε με την εκλογική νίκη του Κ. Μητσοτάκη τον Ιούλιο του 2019.
Από 136,9 δισ. ευρώ που ήταν οι καταθέσεις των νοικοκυριών τον Ιούνιο του 2019, τον Ιανουάριο του 2020 είχαν φτάσει στα 141,1 δισ. ευρώ.
Το μεγάλο άλμα στις καταθέσεις όμως έλαβε χώρα κατά την περίοδο της πανδημίας και είναι συνυφασμένο με την παράλληλη αύξηση του Δημόσιου Χρέους.
Από 141 δισ. ευρώ πριν την πανδημία λοιπόν οι καταθέσεις τον περασμένο μήνα εκτοξεύθηκαν πάνω από τα 173 δισ. ευρώ. Δηλαδή, αυξήθηκαν κατά 32 δισ. ευρώ περίπου.
Ενδιαφέρον έχει πως την ίδια περίοδο το Δημόσιο Χρέος αυξήθηκε από 356,2 δισ. ευρώ στα 387,3 δισ. ευρώ, κατά 31 δισ. ευρώ περίπου. Στο ίδιο χρονικό διάστημα το ΑΕΠ στην καλύτερη περίπτωση φέτος θα φτάσει στα επίπεδα που ήταν στο 2019.
Την υποψία πως το μεγαλύτερο μέρος των κρατικών ενισχύσεων (επιπλέον των συντάξεων, μισθών και επιδομάτων) μετατράπηκε σε καταθέσεις νοικοκυριών ενισχύει και το γεγονός πως το 2020 το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών (σύνολο εισροών εκροών) της Ελλάδας ήταν ελλειμματικό κατά 10,9 δισ. έναντι ελλείμματος 2,7 δισ. το 2019.
Κατά την περίοδο Ιανουαρίου-Αυγούστου του 2021 το ισοζύγιο παρουσίασε επίσης έλλειμμα 5,4 δισ. ευρώ. Άρα τα χρήματα που εισήλθαν στη χώρα από οικονομικές και επενδυτικές δραστηριότητες ήταν λιγότερα από αυτά που εξήλθαν.
Τούτο σημαίνει πως στην αύξηση των καταθέσεων στο εσωτερικό δεν έχει συνεισφέρει κάποια θετική μεταβολή στο ισοζύγιο των οικονομικών δραστηριοτήτων της χώρας.
Τουτέστιν, όπως φαίνεται, τη μεγαλύτερη συμβολή στην αύξηση των καταθέσεων έχει η αύξηση του Δημόσιου Χρέους.
Το ερώτημα είναι ποιος, πόσο και πότε θα κληθεί να συνεισφέρει στην αποπληρωμή του χρέους;
Αν λάβει κάποιος υπόψη πως οι συνταξιούχοι και οι μισθοδοτούμενοι από το Δημόσιο αποτελούν κυρίως τις κατηγορίες που κατά τη διάρκεια του παρατεταμένου "λοκντάουν" δεν υπέστησαν καμιά απώλεια εισοδήματος όπως συνέβη π.χ. με πολλές κατηγορίες ελευθέρων επαγγελματιών και εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα, τότε προκύπτει εύλογα το συμπέρασμα πως ένα μέρος της αύξησης των καταθέσεων πρέπει να αφορά αυτές τις κατηγορίες.
Ένα άλλο μέρος σίγουρα αφορά την αναβολή επιχειρηματικών επενδύσεων μέχρι οι επιχειρηματίες να αισθανθούν πως το περιβάλλον είναι ασφαλές.
Την αύξηση την καταθέσεων τη βλέπουμε και καλώς την πανηγυρίζουμε. Την παγίδα που υπάρχει στον τρόπο που δημιουργήθηκαν την βλέπουμε;
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου