Του Λέανδρου Ρακιντζή*
Το Δημόσιο έχει στην κυριότητα του μια τεράστια ακίνητη περιουσία, που περιήλθε σε αυτό από διάφορες αιτίες, όπως με το πρωτόκολλο του Λονδίνου (1830) ως διάδοχος του Οθωμανικού κράτους για όλα τα ακίνητα που του ανήκαν βάσει του τεκμηρίου νομής, που ισχύει μόνο για τα ακίνητα της Παλιάς Ελλάδας, ή βάσει της συμφωνίας με την Τουρκία για την ανταλλάξιμη περιουσία, που προέκυψε από την ανταλλαγή των πληθυσμών, ή από κληρονομιές, δωρεές, παραχωρήσεις έναντι φόρων, απαλλοτριώσεις, κατακυρώσεις κλπ.
Με το ν.4182/2013 θεσπίσθηκε, ότι επί κληρονομίας, που δεν υπάρχουν αναγκαίοι κληρονόμοι οι εξωτικοί κληρονομούν μόνον με δημόσια διαθήκη και έτσι θα σταματούσε η βιομηχανία πλαστών ιδιόγραφων διαθηκών υπέρ τρίτων και θα περιέχονται στο Δημόσιο σαν κληρονόμο κατά την έκτη τάξη οι τεράστιες περιουσίες των ακλήρων. Η διάταξη αυτή, που είναι πολύ επωφελής για το Δημόσιο, καταργήθηκε χωρίς αντίδραση με τροπολογία με το ν.4335/23-7-2015 και πρέπει να επαναφερθεί.
Εξ αιτίας της διαχρονικής πλημμελούς λειτουργίας των υπηρεσιών, που διαχειρίζονται τη δημόσια περιουσία είτε λόγω υποστελεχώσεως είτε ακαταλληλότητας του προσωπικού και της διαχρονικά έκδηλης έλλειψης πολιτικής βούλησης για τη διόρθωση των κακώς κειμένων, το Δημόσιο σε μεγάλο βαθμό δεν μπόρεσε να απογράψει όλα τα ακίνητα που του ανήκουν, ακόμα αγνοεί την ύπαρξη κάποιων, να τα διαφυλάξει από τις καταπατήσεις, να τα δηλώσει στο Κτηματολόγιο και για να καλύψει την αδυναμία του αυτή νομοθέτησε, ότι το Δημόσιο δεν χάνει τα δικαιώματα του εκ της μη εγγραφής σε αυτό.
Κατόπιν της πλημμελούς διαφυλάξεως της δημόσιας περιουσίας, της καταργήσεως του α.ν.1539/1939, που την προστάτευε, των συνεχών εξαγγελιών ότι θα επιτραπεί δια νόμου η εξαγορά των καταπατηθέντων ακινήτων, συνεχίζεται η καθημερινή καταπάτηση τους κυρίως του αιγιαλού και της παραλίας ιδίως κατά τους καλοκαιρινούς μήνες και από μεγάλες μονάδες.
Στη χώρα του περίπου δεν υπάρχουν ακριβή στοιχεία για τα δημόσια ακίνητα, υπολογίζονται γύρω στις 100.000, από τα οποία πάνω από 70.000 είναι καταπατημένα και για το 10% δεν υπάρχουν στοιχεία για να τεκμηριώσουν την κυριότητα του Δημοσίου. Στην Αττική 8 στα 10 ακίνητα του Δημοσίου είναι καταπατημένα, στα νησιά του Αιγαίου το 47% των αστικών και 64% των αγροτικών ακινήτων είναι καταπατημένα. Για πολλά καταπατημένα ακίνητα εκκρεμεί δικαστική προσφυγή.
Για άλλη μια φορά η Πολιτεία θα προσπαθήσει να επιλύσει το χρονίζον πρόβλημα των καταπατημένων δημόσιων εκτάσεων με νομοσχέδιο που θα επιτρέπει την εξαγορά συγκεκριμένων ακινήτων με συγκεκριμένες προϋποθέσεις και διαδικασία και με προοπτική να εισπράξει 1.000.000.000 ευρώ ως τίμημα και με την προϋπόθεση, ότι δεν εμπλέκεται στα ακίνητα αυτά το ΤΑΙΠΕΔ. Το νομοσχέδιο δεν έχει εγκριθεί ακόμα από το Υπουργικό Συμβούλιο, ούτε έχει αναρτηθεί στο διαδίκτυο και ως εκ τούτου το άρθρο μας βασίζεται σε δημοσιογραφικές πληροφορίες, που είναι ατελείς.
Η εξαγορά θα αφορά μόνο μικρής έκτασης καταπατημένα ακίνητα του Δημοσίου, που διαχειρίζεται το Υπουργείο Οικονομικών, βρίσκονται στην κατοχή των καταπατητών για πάνω από 40 χρόνια και γειτνιάζουν με τις οικίες ή τα συμφέροντα των καταπατητών. Το τίμημα που θα καταβάλλουν όσοι ζητήσουν την εξαγορά θα υπολογίζεται με βάση τις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων και με ποσοστό έκπτωσης ανάλογη με τη διάρκεια της καταπάτησης και το είδος του ακινήτου σε συνδυασμό με κοινωνικά κριτήρια. Προβλέπεται επίσης η συγκρότηση επιτροπών, που θα εξετάζει τη νομιμότητα των αιτήσεων και τις προϋποθέσεις εξαγοράς σωρευτικά. Φυσικά κατά των αποφάσεων των επιτροπών θα προβλέπεται δικαστική προσφυγή.
Με το νομοσχέδιο θα προβλέπεται, ότι δεν είναι δυνατή η εξαγορά των ακινήτων, όταν συντρέχουν λόγοι δημοσίου συμφέροντος σε ζητήματα εθνικής άμυνας, δημόσιας ασφάλειας, δημόσιας υγείας, άλλης αιτιολογημένης κρατικής ανάγκης, σε περιπτώσεις απαλλοτρίωσης και ρυμοτομίας, δασικής νομοθεσίας, και αυτά που βρίσκονται εντός της ζώνης αιγιαλού και παραλίας ή σε νομίμως κηρυγμένους αρχαιολογικούς χώρους.
Με το νομοσχέδιο προβλέπεται επίσης η απόδοση οριστικών τίτλων ιδιοκτησίας (παραχωρητήρια) για ακίνητα που έχουν παραχωρηθεί στους πρόσφυγες από την ανταλλάξιμη περιουσία και παρά την παρέλευση 100 ετών δεν έχουν ακόμα εκδοθεί. Πρόκειται περί ενός ακανθώδους προβλήματος στην πράξη, γιατί από την προσωρινή εγκατάσταση των προσφύγων στα ανταλλάξιμα ακίνητα μέχρι σήμερα έχουν παρεμβληθεί σωρεία μεταβιβάσεων πολλές φορές άτυπων, έχουν δημιουργηθεί καταστάσεις, και έχουν εκδοθεί αρκετοί ρυθμιστικοί νόμοι, που θα δημιουργήσουν δικαστικές περιπλοκές. Σε κάθε περίπτωση όμως θα ξεκινήσει μια εκκαθάριση του τοπίου.
Στα πλαίσια της προστασίας της δημόσιας περιουσίας πρέπει η Πολιτεία αφενός να εγγράψει όλα τα ακίνητα, που της απομείναν, στο Κτηματολόγιο, αφετέρου να επαναφέρει τις διατάξεις του νόμου περί προστασίας των δημόσιων κτημάτων, να επιβάλλει στους καταπατητές τέλος χρήσεως του ακινήτου και να στελεχώσει τις αρμόδιες υπηρεσίες με επαρκή και ικανό προσωπικό. Επιπλέον να καταργήσει αναχρονιστικές διατάξεις, που επιτρέπει την νομότυπη παραχώρηση και καταπάτηση δημόσιων εκτάσεων.
* Ο κ. Λέανδρος Τ. Ρακιντζής είναι Αρεοπαγίτης ε.τ.
ΠΗΓΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου