Ο λόρδος-ΑΡΧΙΚΛΕΦΤΑΡΑΣ Έλγιν μεταφέρει την πρώτη μετόπη από τα Μάρμαρα του Παρθενώνα στο Λονδίνο !!!
218 χρόνια(σ.σ. 220 πλέον) από την κλοπή των Μαρμάρων του Παρθενώνα.
Ο λόρδος Έλγιν, ένας κλέφτης που παρουσιάζεται και υμνείτε σαν σωτήρας.
Ο Έλγιν θαμπωμένος από την τέχνη και το μεγαλείο των γλυπτών. Ο Έλγιν αποφασίζει να αρπάξει, και να καταστρέψει τα γλυπτά του Παρθενώνα. Ο Έλγιν θαμπώνεται και τα γλυπτά θα καταραστούν.
Από το 1799, όταν ο λόρδος καταφτάνει στην Κωνσταντινούπολη ως πρέσβης, θα αρχίσει το θερμό του ενδιαφέρον για την Ελλάδα, για την ελληνική ιστορία, αλλά και για τα ελληνικά μνημεία. Για 2 χρόνια ο Έλγιν δυσκολεύεται να πάρει άδεια εισόδου στον Παρθενώνα και ξοδεύει υπέρογκα ποσά για να εξασφαλίσει συνάντηση του με τον σουλτάνο. Η συνάντηση επιτυγχάνεται, όμως ο σουλτάνος δεν του δίνει το απαιτούμενο φιρμάνι για είσοδο. Και ενώ οι προσπάθειες του πέφτουν στο κενό, η νίκη του Αγγλικού στρατού που αποβιβάζεται στην Αίγυπτο και συμμαχεί με τον τουρκικό ενάντια στον Ναπολέοντα, ανοίγει τον δρόμο στον Έλγιν έτσι ώστε να πάρει το «φιρμάνι» που απαιτείται.
Το 1799 ο Έλγιν στέλνει γραμματεία, αλλά και 6 Ιταλούς για να ζωγραφίσουν και να εκτιμήσουν τον Παρθενώνα. Με το απαιτούμενο φιρμάνι ο Έλγιν γίνεται «Καϊμακάμης» και του δίνεται η δυνατότητα να αρπάζει γλυπτά. Όμως μια οικονομική εκκρεμότητα που έχει ο Έλγιν με την αγγλική κυβέρνηση κάνουν τη μετάβασή του στην Αθήνα δύσκολη και έτσι αποφασίζει να στείλει τον Λουιζέρι, ο οποίος ξεκινά την επιλογή των γλυπτών. Ο ίδιος ο Λουιζέρι αργότερα, παραδέχεται πως τα γλυπτά αφαιρούνται με τον πιο οικονομικό τρόπο και αυτό έχει ως αποτέλεσμα τον βανδαλισμό και την καταστροφή αρκετών. Συνολικά 253 έργα κλέβονται, συμπεριλαμβανομένων ηλιακών ρολογιών, πλακών, αγγείων και αγαλμάτων. Από τον Παρθενώνα κλέβονται συνολικά 96 γλυπτά. Πιο συγκεκριμένα κλάπηκαν 15 ακέραια και 4 σπασμένα γλυπτά από τη Νότια Πτέρυγα, 11 ακέραια γλυπτά από την Ανατολική, 8 πλάκες από την Δυτική και 21 πλάκες από τη Βόρεια Πτέρυγα. Από τη Νότια Ζωοφόρο κλάπηκαν 30 πλάκες και καταστράφηκαν 11, ενώ κλάπηκαν ακόμη 2 πλάκες από τη Δυτική και 4 από την Ανατολική Ζωοφόρο. Κλάπηκαν επίσης γλυπτά από άλλους Ναούς της Ακρόπολης, όπως 4 από το Ναό της Απτερού Νίκης και 4 από το Ναό του Διόνυσου. Από το Ερέχθειο κλάπηκαν 18 γλυπτά συμπεριλαμβανομένης και της Καρυάτιδας.
Στο σύνολο των 253 γλυπτών, 3 από αυτά χαρακτηρίζονται τα σπουδαιότερα όλων. Πρώτο θεωρείται η γέννηση της Αθηνάς, δεύτερο η μετόπη διαμάχη της Αθήνας με τον Ποσειδώνα και τρίτο η ζωοφόρος με την πομπή των Παναθηναίων.
Η διαδικασία αφαίρεσης των γλυπτών διαρκεί συνολικά 10 χρόνια. Ο Έλγιν αφαιρεί επίσης γλυπτά και από άλλους ναούς σε διάφορες ελληνικές πόλεις, ανάμεσά τους Νεμέα, Δελφοί, Ελευσίνα και Αίγινα. Προσπάθεια γίνεται για αρπαγή και της Πύλης των Λεόντων, αλλά εγκαταλείπεται λόγω υπερβολικού βάρους.
Τα γλυπτά μεταφέρονται στην Αγγλία με πλοία, ωστόσο το πρώτο φορτίο βυθίζεται. Ο Έλγιν πληρώνει δύτες για να σώσουν την λεία του. Συνολικά, χρειάζονται δυο χρόνια για να βγουν όλα τα γλυπτά από τον βυθό. Χαρακτηριστική ήταν η δήλωση «ούτε τα κύματα δεν αποδέχονται την κλοπή των γλυπτών» από καλλιτέχνες της εποχής.
Οι πρώτες αντιδράσεις έρχονται από τον Φωβέλ. Πρόκειται για Γάλλο πρέσβη στη Αθήνα, όμως η αντίδραση του δεν γίνεται για φιλελληνικούς λόγους αλλά για διαμάχη μεταξύ Αγγλίας και Γαλλίας στον αγώνα της αρχαιοκαπηλίας σε παγκόσμια κλίμακα.
Τα γλυπτά μεταφέρονται στο στέγαστρο του Έλγιν και στην συνέχεια σε καρβουναποθήκη. Λόγω της φτωχής φύλαξης, ιδιαίτερα λόγω υγρασίας, τα γλυπτά φθείρονται σε επικίνδυνο βαθμό. Ο Έλγιν προτείνει τότε στην Αγγλική κυβέρνηση την εξαγορά των γλυπτών, πρόταση που γίνεται αποδεκτή. Με την πώληση των κλοπιμαίων, έναντι 35 χιλιάδων λιρών, το χρέος του Έλγιν προς το Βρετανικό δημόσιο της τάξης των 18 χιλιάδων λιρών διαγράφεται, ο Έλγιν κερδίζει 17 χιλιάδες και τα Μάρμαρα του Παρθενώνα περνούν παρανόμως στην Αγγλική κυβέρνηση.
Αξίζει να αναφερθεί η τότε διαμάχη μεταξύ αξιότιμων Άγγλων, ως επί το πλείστον φιλελλήνων, όπως ο Λόρδος Βύρων, που χαρακτήρισαν τον Έλγιν ως κοινό κλέφτη.
Στο πέρασμα των χρόνων η Ελλάδα έκανε διάφορες προσπάθειες επιστροφής των γλυπτών και των πλακών. Η πρώτη προσπάθεια καταγράφεται το 1941 με πρόταση στην «Βουλή των Κοινοτήτων», ενώ μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου οι προσπάθειες είχαν εντατικοποιηθεί, πάντα όμως με αρνητική κατάληξη. Το 1980, με πρωτοστάτη τη αξιοθαύμαστη Μελίνα Μερκούρη, γίνεται πρόταση στην UNESCO και αποφασίζεται η επιστροφή των μαρμάρων σε παγκόσμιο επίπεδο. Το πρώτο μάρμαρο, το οποίο χρονολογείται 2500 ετών και κρατείτω στο Αρχαιολογικό Μουσίο Σαλίνας στο Παλέρμο, επιστρέφεται το 2008 από τον Ιταλό πρόεδρο στο Παλέρμο. Πρόκειται για γλυπτό του ποδιού και του φορέματος της θεάς Αρτέμις το οποίο επίσης κλάπηκε από τον Έλγιν. Η προσπάθεια επιστροφής αυτού του γλυπτού διήρκησε 13 χρόνια.
Παρόλα αυτά η Αγγλική κυβέρνηση αρνείται προκλητικά, μέχρι και σήμερα, την επιστροφή των Μαρμάρων του Παρθενώνα. Για χρόνια οι Άγγλοι χρησιμοποιούσαν την δικαιολογία έλλειψης χώρου ασφαλούς φύλαξης των γλυπτών και των πλακών, ωστόσο μετά την δημιουργία του μουσείου της Ακρόπολης και του απαραίτητου χώρου φύλαξης, οι δικαιολογίες των Άγγλων στέρεψαν. Εντούτοις τα γλυπτά παραμένουν στην Αγγλία παρανόμως και δεν επιστρέφονται στους νόμιμους ιδιοκτήτες τους!
Εκατομμύρια επισκέπτες από όλο τον κόσμο πηγαίνουν κάθε χρόνο στο Βρετανικό Μουσείο και θαυμάζουν τα γλυπτά του Παρθενώνα. Η Ελλάδα, που εκατομμύρια χρόνια πριν έσπειρε και θέρισε τον πολιτισμό, την τέχνη και την δημοκρατία στερείται τα γλυπτά της. Αυτά που οι πρόγονοι μας έφτιαξαν, τώρα βρίσκονται σε χέρια ξένων, ανθρώπων που 2500 χρόνια πριν δεν ήξεραν τι σημαίνει πολιτισμός, τέχνη και δημοκρατία. Τα γλυπτά, παράνομα κατέχονται από μια χώρα με μηδαμινή αρχαία ιστορία, μια χώρα που για αιώνες έκλεβε τον πολιτιστικό πλούτο των αποικιών, αλλά και των χωρών που ήταν υπόδουλες στους σύμμαχους τους!
Στις μέρες μας, το θέμα επιστροφής των Μαρμάρων έχει περάσει στο περιθώριο λόγω των δυσκολιών που αντιμετωπίζουν οι Έλληνες καθημερινά. Χρέος μας, αλλά και καθήκον μας, είναι να γνωρίζουμε τα ιστορικά γεγονότα και να επιζητούμε την επιστροφή του κάθε τι που μας ανήκει. Τα χρόνια περνούν, οι προσπάθειες όμως δεν πρέπει να εγκαταλειφθούν και τα αγάλματα του Παρθενώνα επιβάλλεται να επιστραφούν! Ως Έθνος οφείλουμε να ενημερωθούμε, ως λαός οφείλουμε να προβάλουμε το θέμα, ως Έλληνες οφείλουμε να διεκδικήσουμε την επιστροφή μέχρι τελικής δικαίωσης.
Δεν επιτρέπεται να αναφερόμαστε σε «ελγίνεια γλυπτά», γιατί πολύ απλά δεν είναι «ελγίνεια»… είναι τα Μάρμαρα του Παρθενώνα και είναι Ελληνικά! Μόνο ντροπή πρέπει να αισθανόμαστε όταν γίνεται αναφορά σε «ελγίνεια γλυπτά» γιατί πολύ απλά δεν ήταν του Έλγιν. Ήταν και θα είναι Ελληνικά, γιατί τα έφτιαξαν οι πρόγονοι μας, στη γη μας! Είναι η πολιτιστική μας κληρονομιά και έχουμε υποχρέωση να την υπερασπιστούμε μέχρι τέλους και να την επιστρέψουμε σε εμάς, τους νόμιμους ιδιοκτήτες τους.
Κωνσταντίνος Αντωνίου
Μέλος ΜΕΤΩΠΟΥ Κυπρίων Φοιτητών Ηνωμένου Βασιλείου
ΠΗΓΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου