Ο υπερδανεισμός των ελληνικών συνεταιρισμών, ο οποίος αγγίζει τα 2,4 δισ. ευρώ, η απαξίωση των υποδομών που χρειάστηκαν δεκαετίες για να δημιουργηθούν αλλά και η στροφή των αγροτών στην μαύρη οικονομία είναι μερικοί από τους λόγους που τα προϊόντα της ελληνικής γης, δεν έχουν κυριαρχήσει στις παγκόσμιες αγορές.
Αυτό προκύπτει από την νέα έρευνα της διαΝΕΟσις , την οποία έκανε ομάδα ερευνητών υπό τον συντονισμό της Μαριάννας Σκυλακάκη, managing partner - Τόπος Συμβουλευτική.
Η έρευνα αναλύει τα μοντέλα συνεργατικότητας στον ελληνικό πρωτογενή τομέα, τεκμηριώνει τα αίτια της κατάρρευσής τους, αποτυπώνει τη νομοθετική και θεσμική πραγματικότητα στη χώρα μας και συντάσσει ένα λεπτομερές σχέδιο μεταρρυθμίσεων που θα οδηγήσει στη θεραπεία των παθογενειών που μαστίζουν τον χώρο και θα επιτρέψουν σε υγιείς, νέου τύπου συνεργατικές δομές να αναπτυχθούν και να γίνουν ανταγωνιστικές διεθνώς.
Πού οφείλεται η υστέρηση;
Το μέγεθος των επιχειρήσεων στον αγροδιατροφικό τομέα είναι τόσο μικρό, που καθιστά την πλειοψηφία των ελληνικών μονάδων μη ανταγωνιστικές διεθνώς. Αλλά υπάρχουν και άλλα προβλήματα:
• 68 στρέμματα ο μέσος κλήρος (σχεδόν το 1/3 από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο).
• Οι περισσότερες από τις μισές εκμεταλλεύσεις έχουν μέγεθος μικρότερο από 20 στρέμματα.
• Το 95% των επιχειρήσεων στον τομέα των τροφίμων έχουν λιγότερους από 10 υπαλλήλους.
• Ο πρωτογενής τομέας αποδίδει σε ακαθάριστη προστιθέμενη αξία ανά στρέμμα περίπου 60% λιγότερο από ό,τι ο αντίστοιχος τομέας στην Ιταλία.
• Οι ελληνικοί συνεταιρισμοί από τη δεκαετία του ’80 γνώρισαν διαρκείς πολιτικές παρεμβάσεις.
• Λιγότερο από το ένα πέμπτο των συνεταιρισμών είχαν έστω και υποτυπώδη οικονομική παρουσία.
• Οι αποτυχημένοι συνεταιρισμοί κατέληξαν να χρωστούν συνολικά το ιλιγγιώδες ποσό των €2,4 δισ.
Δυστυχώς, η κατάρρευση του παλαιού συνεταιριστικού μοντέλου είχε συνέπειες τη δημιουργία τεράστιων χρεών, την απαξίωση των υποδομών που χρειάστηκαν δεκαετίες για να δημιουργηθούν, τη στροφή των αγροτών στην μαύρη οικονομία (μόλις 1,39 δισ. ευρώ ήταν το σύνολο των δηλωθέντων αγροτικών εισοδημάτων για το 2017) και την κατάρρευση της εμπιστοσύνης σε δομές συνεργατικότητας.
Γνωρίζατε ότι το 2000 στη χώρα μας υπήρχαν τυπικά σχεδόν 6.500 συνεταιρισμοί με 750.000 μέλη, που απασχολούσαν όμως λιγότερους από 10.000 εργαζομένους; Ότι το 2015 μόνο 27 επιχειρήσεις που μεταποιούν προϊόντα του πρωτογενούς τομέα είχαν πωλήσεις άνω των 100 εκατ. ευρώ και ότι καμία μεταποιητική επιχείρηση δεν είχε πωλήσεις άνω των 500 εκατ. ευρώ; Γιατί υπάρχει αυτή η υστέρηση και τι πρέπει να γίνει;
Ωστόσο υπάρχουν και επιτυχημένα παραδείγματα.
Η γενική εικόνα του συνεταιριστικού μοντέλου μπορεί να είναι αρνητική, υπάρχουν όμως κάποιες εξαιρετικά ελπιδοφόρες προσπάθειες. Οι ερευνητές της διαΝΕΟσις ξεχώρισαν μερικά φωτεινά παραδείγματα, όπως:
- Ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Ανατολή στην Ιεράπετρα
Έχει 200 μέλη, είναι κερδοφόρος, έχει ελάχιστο τραπεζικό δανεισμό, διαχειρίζεται 1.200 στρέμματα θερμοκηπιακών καλλιεργειών και τυποποιεί και εξάγει τα προϊόντα του (ντομάτα, πιπεριά, αγγούρι και μελιτζάνα).
- Η ομάδα παραγωγών Ζευς στην Πιερία
Αριθμεί 350 μέλη, είναι κερδοφόρα, παράγει ακτινίδια, δαμάσκηνα και απύρηνα σταφύλια (τα οποία εξάγει σε ποσοστό 100%) και είναι μία από τις ελάχιστες επιχειρήσεις του είδους που επενδύουν σε έρευνα, αναπτύσσοντας σε συνεργασία με έναν Ιταλό παραγωγό νέες ποικιλίες ακτινιδίων.
- Η Ένωση Συνεταιρισμών Θηραϊκών Προϊόντων Santo
Ιδρύθηκε το 1947, διαθέτει 1.200 μέλη, σύγχρονες εγκαταστάσεις (το οινοποιείο SantoWines χωρητικότητας 4.000 τόνων, εργοστάσιο επεξεργασίας για το τοματάκι Σαντορίνης, και το Κέντρο Οινοτουρισμού SantoWines το οποίο επισκέπτονται 400.000 επισκέπτες τον χρόνο) και παράγει μια σειρά από διάσημα τοπικά προϊόντα όπως η φάβα, το τοματάκι, η κάπαρη και φυσικά το κρασί.
ΠΗΓΗ-ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου