Η Διαμεσολάβηση ως εναλλακτικός τρόπος εξωδικαστικής διευθέτησης
Γράφει η Μελίνα ΜπάχλαΔιαπιστευμένη Διαμεσολαβήτρια του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων δικαιωμάτων
Ο θεσμός της διαμεσολάβησης αποτελεί έναν από τους εναλλακτικούς τρόπους εξωδικαστικής διαπραγμάτευσης που θεσπίστηκε το 2010 με το Ν. 3898/10 με σκοπό α) την προσαρμογή της Ελληνικής Νομοθεσίας προς τις διατάξεις της Οδηγίας 2008/52/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 21ης Μαΐου 2008 για ορισμένα θέματα διαμεσολάβησης σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις διασυνοριακών διαφορών και β) τη θεσμοθέτηση εθνικών διαδικασιών διαμεσολάβησης.
Η διαμεσολάβηση είναι μια μέθοδος εξωδικαστικής επίλυσης ιδιωτικών διαφορών, με εκούσιο χαρακτήρα, στην οποία τα μέρη, με τη βοήθεια και συνδρομή του διαμεσολαβητή, δηλαδή, ενός τρίτου, ανεξάρτητου και ουδέτερου ως προς τα μέρη προσώπου, επιχειρούν να καταλήξουν μέσω της διαπραγμάτευσης μεταξύ τους, σε μία βιώσιμη και αμοιβαία ικανοποιητική διευθέτηση της διαφοράς τους. Καθοριστικό ρόλο στη διαδικασία της διαμεσολάβησης έχουν οι πληρεξούσιοι δικηγόροι των μερών.
Στην Ελλάδα, η διαμεσολάβηση άρχισε να διαδίδεται και να γίνεται ευρέως γνωστή εννέα χρόνια αργότερα από τη θέσπισή της. Και αυτό γιατί με τη τελευταία μεταρρύθμιση (Ν4640/2019) έφερε ως προστάδιο των περισσότερων νομικών ενεργειών υποχρεωτικά να προηγείται μια και μόνο συνάντηση των μερών με τους δικηγόρους τους ενώπιον του διαμεσολαβητή με σκοπό να εξετάσουν αν η συγκεκριμένη διαφορά τους μπορεί να επιλυθεί με διαμεσολάβηση. Η συνάντηση αυτή ορίζεται ως η αρχική υποχρεωτική συνεδρία της διαμεσολάβησης.
Η ΥΠΕΡΒΑΣΗ ήταν από τους πρώτους θερμούς υποστηρικτές του θεσμού της διαμεσολάβησης, αφού από τα μέσα του 2017 προτρέπει τα μέλη της να προχωρήσουν σε διαδικασία διαμεσολάβησης για τη διαφορά τους με τα πιστωτικά ιδρύματα.
Η τραπεζική διαμεσολάβηση έχει εφαρμογή σε όλες τις διαφορές μεταξύ δανειολήπτη (ιδιώτη, επαγγελματία, επιχείρησης, οφειλέτη, εγγυητή) και τραπεζικού ιδρύματος, με απώτερο στόχο την εξεύρεση μίας κοινά αποδεκτής λύσης μεταξύ των μερών.
Μια από τις συστημικές τράπεζες (η κα Μπάχλα εννοεί την EUROBANK), έχει ιδιαίτερα αναπτύξει την τραπεζική διαμεσολάβηση και έρχεται να βρει λύση με τον δανειολήπτη σε οποιαδήποτε κατάσταση βρίσκεται το δάνειο του (ενήμερο, σε καθυστέρηση, με καταγγελία, με δικαστικές ενέργειες). Ανταπόκριση βρίσκουμε και από τις συνεταιριστικές τράπεζες, στην πρόσκληση σε διαμεσολάβηση από τον δανειολήπτη.
Η διαδικασία για τη διεξαγωγή της διαμεσολάβησης καθορίζεται από τον διαμεσολαβητή σε συνεννόηση με τα μέρη ανάλογα με την φύση της υπόθεσης. Ο σκοπός της διαδικασίας, πάντως, εκπληρώνεται με τον καλύτερο τρόπο, όταν λαμβάνονται υπόψη οι ιδιαίτερες περιστάσεις της κάθε υπόθεσης και εξυπηρετούνται τα αληθινά συμφέροντα των συγκεκριμένων μερών που λαμβάνουν μέρος στη διαδικασία.
Η διαδικασία για τη διεξαγωγή της διαμεσολάβησης καθορίζεται από τον διαμεσολαβητή σε συνεννόηση με τα μέρη ανάλογα με την φύση της υπόθεσης. Ο σκοπός της διαδικασίας, πάντως, εκπληρώνεται με τον καλύτερο τρόπο, όταν λαμβάνονται υπόψη οι ιδιαίτερες περιστάσεις της κάθε υπόθεσης και εξυπηρετούνται τα αληθινά συμφέροντα των συγκεκριμένων μερών που λαμβάνουν μέρος στη διαδικασία.
Η διαδικασία της διαμεσολάβησης διακρίνεται για τον εκούσιο χαρακτήρα της και συνήθως ξεκινά με μια κοινή συνάντηση του διαμεσολαβητή με τα μέρη, τα οποία, αφού ενημερωθούν αναλυτικά από τον διαμεσολαβητή για την όλη διαδικασία, παρουσιάζουν τις απόψεις τους για την μεταξύ τους διαφορά. Στη συνέχεια, ακολουθούν είτε κοινές είτε κατ’ ιδίαν συναντήσεις μεταξύ του διαμεσολαβητή και του κάθε μέρους, προκειμένου αυτός να βοηθήσει τα μέρη να επικοινωνήσουν μεταξύ τους, μεταφέροντας από τη μία στην άλλη πλευρά προτάσεις και αντιπροτάσεις, πάντα, όμως, με την συναίνεσή τους. Στο τέλος της διαδικασίας ο διαμεσολαβητής συντάσσει πρακτικό επίτευξης ή μη επίτευξης συμφωνίας, ανάλογα με το αν θα καταλήξουν ή όχι τα μέρη σε επίλυση της διαφοράς τους.
Καθοριστικό ρόλο στη διαδικασία της διαμεσολάβησης έχουν οι πληρεξούσιοι δικηγόροι των μερών που καλούνται στη διαμεσολάβηση νομικοί παραστάτες. Αυτοί παρίστανται υποχρεωτικά με τους εντολείς τους και παρέχουν σ’ αυτούς νομικές συμβουλές, τους συνδράμουν σε όλη τη διάρκεια της διαδικασίας και συντάσσουν την τελική συμφωνία, στην οποία θα καταλήξουν τα μέρη.
Στη διαμεσολάβηση απαιτείται η φυσική παρουσία των μερών με τους δικηγόρους τους. Λόγω της πανδημίας, πολλές υποθέσεις διαμεσολάβησης είχαν ματαιωθεί. Λύση στο πρόβλημα αυτό ήρθε να δώσει η Ηλεκτρονική Διαμεσολάβηση, που είναι ο διαδικτυακός τρόπος διεξαγωγής της Διαμεσολάβησης, με ομαδική τηλεδιάσκεψη μέσω διαδικτυακής πλατφόρμας, σε συμμόρφωση με τα μέτρα αποτροπής και διασποράς του Κορωνοϊού (Co-Vid 19).
Η διαμεσολάβηση έχει πολλά και σημαντικά πλεονεκτήματα, με κυριότερα την επίτευξη κοινά αποδεκτής λύσης, την ταχύτητα επίλυσης της διαφοράς, την εξοικονόμηση κόστους και το απόρρητο της διαδικασίας. Για τον δανειολήπτη ένα μεγάλο πλεονέκτημα είναι ότι όχι μόνο για πρώτη φορά θα διαπραγματευτεί για το δάνειό του, αλλά και ότι θα το κάνει υπό ίσους όρους.
Ο θεσμός της διαμεσολάβησης έχει λειτουργήσει με επιτυχία σε πολλές (κυρίως ευρωπαϊκές) χώρες, επιτυγχάνοντας την ταχύτερη επίλυση διαφορών, μακριά από τα δικαστήρια. Ευχή όλων μας είναι να την δούμε να λειτουργεί με επιτυχία και στην Ελλάδα.
Στη διαμεσολάβηση απαιτείται η φυσική παρουσία των μερών με τους δικηγόρους τους. Λόγω της πανδημίας, πολλές υποθέσεις διαμεσολάβησης είχαν ματαιωθεί. Λύση στο πρόβλημα αυτό ήρθε να δώσει η Ηλεκτρονική Διαμεσολάβηση, που είναι ο διαδικτυακός τρόπος διεξαγωγής της Διαμεσολάβησης, με ομαδική τηλεδιάσκεψη μέσω διαδικτυακής πλατφόρμας, σε συμμόρφωση με τα μέτρα αποτροπής και διασποράς του Κορωνοϊού (Co-Vid 19).
Η διαμεσολάβηση έχει πολλά και σημαντικά πλεονεκτήματα, με κυριότερα την επίτευξη κοινά αποδεκτής λύσης, την ταχύτητα επίλυσης της διαφοράς, την εξοικονόμηση κόστους και το απόρρητο της διαδικασίας. Για τον δανειολήπτη ένα μεγάλο πλεονέκτημα είναι ότι όχι μόνο για πρώτη φορά θα διαπραγματευτεί για το δάνειό του, αλλά και ότι θα το κάνει υπό ίσους όρους.
Ο θεσμός της διαμεσολάβησης έχει λειτουργήσει με επιτυχία σε πολλές (κυρίως ευρωπαϊκές) χώρες, επιτυγχάνοντας την ταχύτερη επίλυση διαφορών, μακριά από τα δικαστήρια. Ευχή όλων μας είναι να την δούμε να λειτουργεί με επιτυχία και στην Ελλάδα.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου