Ιστορίες γραφειοκρατικής παράνοιας & υψηλού κόστους δείχνει η ερεύνα του ΑΠΘ
Μπορεί το κόστος ενός στυλό να φτάσει από τα 30 λεπτά σε 70 ευρώ με αυστηρή προσήλωση στο γράμμα του νόμου και απόλυτη διαφάνεια των διαδικασιών. Κι όμως, είναι ένα από τα ακραία, αλλά πραγματικά, παραδείγματα του πόσο κοστίζει η γραφειοκρατία.
Καθημερινά αναρτώνται στο πρόγραμμα «Διαύγεια» χιλιάδες Πράξεις δημοσίων φορέων, οι οποίες αφορούν την έγκριση αιτημάτων πίστωσης μικρών χρηματικών ποσών για εξυπηρέτηση καθημερινών λειτουργικών αναγκών.
Σε πολλές περιπτώσεις, εξαιτίας της γραφειοκρατίας, το διαχειριστικό κόστος διεκπεραίωσης του αιτήματος ξεπερνά τελικά κατά πολύ το αιτούμενο ποσό της δαπάνης.
Παράλληλα, το ερώτημα «γιατί να χρειάζεται να συνεδριάσει ένα σώμα 40-50 ανθρώπων, όπως ένα δημοτικό συμβούλιο ή η σύγκλητος Πανεπιστημίου για να διαπιστώσει ότι κάποιος εκτυπωτής χρειάζεται μελάνι», μοιάζει ρητορικό, όμως οι προεκτάσεις της διαδικασίας φέρνουν τη συζήτηση σε καθαρά πρακτικό επίπεδο.
Αποκαλυπτική έρευνα του ΑΠΘ για τη γραφειοκρατία
Το Εργαστήριο Οικονομικής Ανάλυσης και Πολιτικής του Τμήματος Οικονομικών του ΑΠΘ χαρτογράφησε αυτή τη γραφειοκρατία. Δηλαδή, τη διαδρομή των δαπανών από τη στιγμή που θα υποβληθεί ένα αίτημα πίστωσης, μέχρι την πληρωμή του δικαιούχου.
Παράλληλα, υπολόγισε το διαχειριστικό κόστος των παραγγελιών συχνής χρήσης, δηλαδή μέτρησε σε χρόνο και χρήμα τη γραφειοκρατία του δημόσιου λογιστικού για τον έλεγχο των δαπανών του κράτους. Πρόκειται για την επικαιροποίηση -με στοιχεία έως τον Αύγουστο του 2018- της αναφοράς του έργου υπό τον τίτλο «Μίδας», το οποίο υλοποιήθηκε το 2014 και χρηματοδοτήθηκε από το ΕΣΠΑ και εθνικού πόρους.
Τα ευρήματα της έρευνας, που παρουσίασε το ΑΠΘ, είναι αποκαλυπτικά. Μέσα από 40 βήματα, που ακολουθεί κάθε αίτημα δαπάνης από την υποβολή του, τίθενται εύλογα ερωτήματα για την αποτελεσματικότητα της διαδικασίας, όσο και για την αξιοποίηση των ανθρώπινων και οικονομικών πόρων των δημόσιων φορέων, καθώς και για το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της «χαρτούρας». Μπορεί να βελτιωθεί το σύστημα χωρίς «εκπτώσεις» στα κριτήρια της διαφάνειας;
Καθημερινά αναρτώνται στο πρόγραμμα «Διαύγεια» χιλιάδες Πράξεις δημοσίων φορέων, οι οποίες αφορούν την έγκριση αιτημάτων πίστωσης μικρών χρηματικών ποσών για εξυπηρέτηση καθημερινών λειτουργικών αναγκών.
Σε πολλές περιπτώσεις, εξαιτίας της γραφειοκρατίας, το διαχειριστικό κόστος διεκπεραίωσης του αιτήματος ξεπερνά τελικά κατά πολύ το αιτούμενο ποσό της δαπάνης.
Παράλληλα, το ερώτημα «γιατί να χρειάζεται να συνεδριάσει ένα σώμα 40-50 ανθρώπων, όπως ένα δημοτικό συμβούλιο ή η σύγκλητος Πανεπιστημίου για να διαπιστώσει ότι κάποιος εκτυπωτής χρειάζεται μελάνι», μοιάζει ρητορικό, όμως οι προεκτάσεις της διαδικασίας φέρνουν τη συζήτηση σε καθαρά πρακτικό επίπεδο.
Αποκαλυπτική έρευνα του ΑΠΘ για τη γραφειοκρατία
Το Εργαστήριο Οικονομικής Ανάλυσης και Πολιτικής του Τμήματος Οικονομικών του ΑΠΘ χαρτογράφησε αυτή τη γραφειοκρατία. Δηλαδή, τη διαδρομή των δαπανών από τη στιγμή που θα υποβληθεί ένα αίτημα πίστωσης, μέχρι την πληρωμή του δικαιούχου.
Παράλληλα, υπολόγισε το διαχειριστικό κόστος των παραγγελιών συχνής χρήσης, δηλαδή μέτρησε σε χρόνο και χρήμα τη γραφειοκρατία του δημόσιου λογιστικού για τον έλεγχο των δαπανών του κράτους. Πρόκειται για την επικαιροποίηση -με στοιχεία έως τον Αύγουστο του 2018- της αναφοράς του έργου υπό τον τίτλο «Μίδας», το οποίο υλοποιήθηκε το 2014 και χρηματοδοτήθηκε από το ΕΣΠΑ και εθνικού πόρους.
Τα ευρήματα της έρευνας, που παρουσίασε το ΑΠΘ, είναι αποκαλυπτικά. Μέσα από 40 βήματα, που ακολουθεί κάθε αίτημα δαπάνης από την υποβολή του, τίθενται εύλογα ερωτήματα για την αποτελεσματικότητα της διαδικασίας, όσο και για την αξιοποίηση των ανθρώπινων και οικονομικών πόρων των δημόσιων φορέων, καθώς και για το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της «χαρτούρας». Μπορεί να βελτιωθεί το σύστημα χωρίς «εκπτώσεις» στα κριτήρια της διαφάνειας;
