Συνεχίζεται αμείωτο το επενδυτικό ενδιαφέρον για νέα έργα ΑΠΕ που καταλήγει σε «τσουνάμι» αιτήσεων συνδέσεων για τους Διαχειριστές. Είναι χαρακτηριστικό ότι μόλις στο πρώτο τρίμηνο του έτους οι συνολικές αιτήσεις οριστικής σύνδεσης στο δίκτυο έργων ΑΠΕ έχουν ήδη ξεπεράσει συνολικά τις αιτήσεις του 2021. Ελλείψει δικλείδων ασφαλείας και προγραμματισμού ήδη ξεπερνούν κατά πολύ τον διαθέσιμο χώρο του δικτύου, ενώ πολλές είναι οι «σοβαρές» επενδύσεις που κινδυνεύουν να μείνουν «εκτός παιχνιδιού» όσο υπάρχουν «παραθυράκια» προς εκμετάλλευση στο σύστημα.
Ειδικότερα, σύμφωνα με στοιχεία του ΑΔΜΗΕ συνολικά μέσα στο περασμένο έτος είχαν κατατεθεί αιτήματα οριστικής σύνδεσης έργων στο δίκτυο συνολικής ισχύος 11,5 GW. Ωστόσο, ήδη στα μέσα Απριλίου οι τα αιτήματα που είχαν κατατεθεί από την αρχή του έτους έφθαναν τα 12 GW.
Ο αντιπρόεδρος του ΑΔΜΗΕ, κ. Ιωάννης Μάργαρης στα τέλη Μαρτίου έδινε πολύ γλαφυρά την εικόνα της «ασφυξίας» στο δίκτυο από το τεράστιο ενδιαφέρον που εκδηλώνουν οι υποψήφιοι επενδυτές. Είναι ενδεικτικό ότι μόλις σε 15 μήνες υπήρξε έκρηξη νέων αιτημάτων σύνδεσης ΑΠΕ που έφθασαν τα 19,3 GW, αριθμός σχεδόν ίσος με τον ήδη κατειλημμένο χώρο (19,6 GW).
Σήμερα, ο ηλεκτρικός χώρος που έχει καταληφθεί από σταθμούς ΑΠΕ ανέρχεται μέχρι στιγμής σε 19,6 GW. Εξ αυτών, τα 8,5 GW αφορούν σε εν λειτουργία ΑΠΕ και τα υπόλοιπα 10,7 GW σε ενεργές Προσφορές Σύνδεσης. Ενδεικτικό της αυξημένες ζήτησης από την αγορά είναι το γεγονός ότι μόνο τον τελευταίο μήνα, τα νέα αιτήματα έκδοσης Οριστικών Προσφορών Σύνδεσης υπερέβησαν τα 2 GW καταγράφοντας αύξηση 10% στον ήδη κατειλημμένο χώρο.
Ο διαθέσιμος ηλεκτρικός χώρος ανέρχεται σε περίπου 17 GW, ενώ το 2030, μετά τα έργα του Διαχειριστή, θα φθάσει τα 28,6 GW για τη λειτουργία ΑΠΕ σε ολόκληρο το Σύστημα Μεταφοράς. Παρά την αύξηση αυτή, που θα φθάσει το 70% του χώρου συγκριτικά με σήμερα, το σύνολο της ισχύος των σταθμών ΑΠΕ σε λειτουργία, με Οριστικές Προσφορές Σύνδεσης, τα αιτήματα έκδοσης Οριστικών Προσφορών Σύνδεσης και η δέσμευση του νέου ηλεκτρικού χώρου που δημιουργούν οι νησιωτικές διασυνδέσεις, ανέρχεται ήδη σε 40,9 GW ξεπερνώντας κατά πολύ τους φιλόδοξους στόχους του ΕΣΕΚ για 25 GW για το 2030. Παράλληλα, το σύνολο των Βεβαιώσεων Παραγωγού που έχει εκδώσει έως σήμερα η ΡΑΕ φθάνει τα 95GW με τα δύο τρίτα περίπου από αυτές να αφορούν σε φωτοβολταϊκά.
Τα «παραθυράκια» των ενεργειακών κοινοτήτων
Ένα ακόμα πρόβλημα που προστίθεται στην αυξημένη ζήτηση σύνδεσης για έργα ΑΠΕ που ξεπερνούν τις δυνατότητες του δικτύου είναι το «παράθυρο» που αφήνει η νομοθεσία που αφορά στις ενεργειακές κοινότητες σε εκείνους που θέλουν να το εκμεταλλευτούν. Οι ενεργειακές κοινότητες έχουν προτεραιότητα έναντι άλλων αιτημάτων στην επεξεργασία από τον Διαχειριστή, ενώ δεν υποχρεούνται να περνούν από διαγωνιστικές διαδικασίες ή να παίρνουν περιβαλλοντική αδειοδότηση, μία διαδικασία που απαιτεί σημαντικό χρόνο.
Όπως σημειώνει, μιλώντας στο Business Daily, ο Στέλιος Ψωμάς, σύμβουλος του Συνδέσμου Εταιριών Φωτοβολταϊκών, διατηρείται ακόμα πλαίσιο προτεραιότητας χορήγησης προσφοράς Σύνδεσης στον Διαχειριστή του Συστήματος με άρθρο 136 του Ν.4819/2021 για τις ενεργειακές κοινότητες που τελικά καταλήγουν να εξαντλούν τον ενεργειακό χώρο την ώρα που επενδυτές που κατέθεσαν τα αιτήματά τους ακόμα και νωρίτερα, καταλήγουν να περιμένουν στην ουρά.
Όπως το είχε περιγράψει ο Σύνδεσμος ήδη από τον περασμένο Σεπτέμβριο με επιστολή προς τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, η διαφορετική μεταχείριση οδηγεί σε στρεβλώσεις στην αγορά, ευνοώντας κάποιους και αδικώντας τους υπόλοιπους. Όπως σημείωνε ο ΣΕΦ,«Ειδικά στην περίπτωση του Διαχειριστή Συστήματος, έχουμε ένα επιπλέον πρόβλημα το οποίο προέκυψε από τη δυνατότητα υποβολής κοινού αιτήματος για χορήγηση Προσφοράς Σύνδεσης στον ΑΔΜΗΕ από έργα μικρότερα των 500 kW (άρθρο 135 του Ν.4685/2020). Τα έργα αυτά, ως απαλλασσόμενα από έκδοση Βεβαίωσης Παραγωγού και ΑΕΠΟ, έχουν προβάδισμα έναντι ενιαίων έργων με την ίδια αθροιστικά ισχύ. Τα έργα αυτά με κοινό αίτημα προς τον ΑΔΜΗΕ ανέρχονται ήδη σε αρκετά γιγαβάτ και υπάρχει ο κίνδυνος να ακυρώσουν στην πράξη επενδύσεις που ξεκίνησαν νωρίτερα τη διαδικασία αδειοδότησης και για τις οποίες δεν θα υπάρχει πλέον διαθέσιμος ηλεκτρικός χώρος. Πέραν της προφανούς αδικίας, υπάρχει και ένα σημαντικό θέμα οικονομικής φύσης.
Η επίτευξη των ίδιων ποσοτικά στόχων μπορεί να γίνει είτε με μικρότερα είτε με μεγαλύτερα έργα. Η διαφορά έγκειται στο ότι τα τελευταία μπορούν να υλοποιηθούν με σημαντικά μικρότερη επιβάρυνση για τους καταναλωτές. Χρειάζεται λοιπόν ένα ισορροπημένο μείγμα έργων που να διασφαλίζει και την επίτευξη των στόχων, και την ενεργειακή δημοκρατία, και την ελάχιστη επιβάρυνση των καταναλωτών, αλλά και την ισόνομη αντιμετώπιση των επενδυτών».
Το πρόβλημα, στην ουσία, προκύπτει από επιχειρηματικές κινήσεις που «μασκαρεύονται» ως ενεργειακές κοινότητες ώστε να επωφεληθούν από την παραπάνω ρύθμιση, ενώ, όπως λέει ο κ. Ψωμάς, η αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος θα είναι ένα από τα σχόλια του Συνδέσμου στην διαβούλευση που είναι σε εξέλιξη για το νομοσχέδιο αδειοδότησης των ΑΠΕ.
Στις προτάσεις που είχε καταθέσει στο παρελθόν, ωστόσο ο ΣΕΦ ζητούσε να καθιερωθεί υποχρέωση προσκόμισης της εγγυητικής επιστολής προς τους Διαχειριστές κατά την αίτηση για Οριστική Προσφορά Σύνδεσης (για όλα τα έργα), η οποία μάλιστα θα πρέπει να έχει αναδρομικό χαρακτήρα για να έχει ουσιαστικό αποτέλεσμα, δεδομένου του μεγάλου όγκου συσσωρευμένων αιτήσεων.
Παράλληλα, σε ότι αφορά στα έργα τα οποία υποβάλλουν από κοινού αίτημα προς τον αρμόδιο Διαχειριστή, για έκδοση όρων σύνδεσης, με την κατασκευή κοινών έργων αναβάθμισης του Δικτύου ή του Συστήματος, θα πρέπει να εμπίπτουν στην υποχρέωση περιβαλλοντικής αδειοδότησης, με βάση την αθροιστική ισχύ τους, και οφείλουν να υποβάλουν κοινή Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, συμπεριλαμβανομένων των προβλεπόμενων κοινών έργων σύνδεσης (κατασκευή νέου υποσταθμού κ.λπ.). Όπως εξηγούσε, επειδή τα έργα αυτά καταλαμβάνουν αθροιστικά ενιαίες ή γειτονικές εκτάσεις σημαντικού μεγέθους, δεν μπορούν να εξαιρούνται από περιβαλλοντική αδειοδότηση, αφού οι τυχόν επιπτώσεις τους στο περιβάλλον είναι ισοδύναμες με αυτές από τα ενιαία έργα ιδίου μεγέθους.
ΠΗΓΗ-ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΣΤΟ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου