Της Allison Schrager
Εάν είστε κάτω των 45 ετών και ζείτε στην Αμερική ή στην Ευρώπη, οι περισσότερες πιθανότητες είναι ότι το περασμένο έτος ήταν η πρώτη σας πραγματική εμπειρία ζωής με τον πληθωρισμό. Εκτός από μια μίνι εκτίναξη το 2008, ο πληθωρισμός μόλις που ξεπερνούσε κατά μέσο όρο το 3% τα τελευταία 30 χρόνια.
Τώρα όμως ο πληθωρισμός έχει επιστρέψει. Ο σχετικός δείκτης κατέγραψε αύξηση άνω του 8% τον περασμένο μήνα και μπορεί να επιδεινωθεί περισσότερο πριν υποχωρήσει. Ορισμένοι από τους παράγοντες των αυξήσεων των τιμών σήμερα, όπως οι διαταραχές στην εφοδιαστική αλυσίδα και ο πόλεμος στην Ουκρανία, τελικά θα φύγουν από το προσκήνιο. Υπάρχουν λόγοι να εκτιμά κανείς ότι δεν θα επιστρέψουμε άμεσα σε πληθωρισμό της τάξης του 2%. Η οικονομία είναι πλέον διαφορετική και η νέα "κανονικότητα" για τον πληθωρισμό θα είναι κοντά στο 4% ή και στο 5%.
Οι Αμερικανοί τα πήγαιναν αρκετά καλά όταν ο υψηλότερος πληθωρισμός ήταν ο κανόνας. Ο κόσμος όμως σήμερα είναι διαφορετικός. Το 4% συνεπάγεται νέα κόστη, αλλά και οφέλη, για μια νέα γενιά ανθρώπων.
Τι σημαίνει λοιπόν να ζει κανείς τη ζωή του ή να διευθύνεις την επιχείρησή σου με τον πληθωρισμό να κυμαίνεται μεταξύ 4% και 5% αντί του 1,5% έως 2,5% το οποίο θεωρούσαμε δεδομένο για τόσο πολύ καιρό; Για να "ζωγραφίσουμε" αυτή την εικόνα, πρέπει να προχωρήσουμε στην υπόθεση ενός λογικού βαθμού σταθερότητας.
Εάν ο πληθωρισμός είναι υψηλότερος, αλλά παραμένει σε περιορισμένο εύρος, δεν θα προκαλέσει μεγάλη ζημιά. Ο μέσος πληθωρισμός κινείτο μεταξύ του 4% και του 5% για πολλά χρόνια και η οικονομία εξακολουθούσε να αναπτύσσεται.
Ετήσιες Αυξήσεις
Τούτου λεχθέντος, πολλά έχουν αλλάξει από τα τέλη της δεκαετίας του 1980, όταν ο πληθωρισμός κυμαινόταν γύρω στο 4%.
Αυτό το ποσοστό είναι σχεδόν διπλάσιο από εκείνο που έχουν συνηθίσει οι άνθρωποι της εποχής μας και όλα τα τμήματα της οικονομίας θα πρέπει να προσαρμοστούν. Το να λάβει κανείς αύξηση μισθού ήταν λιγότερο κρίσιμη παράμετρος όταν ο πληθωρισμός ήταν 1% ή 2%.Οι εργοδότες συνήθισαν να δίνουν μικρότερες αυξήσεις.
Την τελευταία φορά που ο πληθωρισμός ήταν υψηλός, τα συνδικάτα διαπραγματεύονταν ετήσιες αυξήσεις προσαρμοσμένες στην αύξηση του κόστους ζωής οι οποίες ενσωματώνονταν στις αμοιβές πολλών εργαζομένων. Τώρα οι περισσότεροι θα χρειαστεί να απαιτήσουν τέτοιες αυξήσεις ατομικά, ο καθένας για τον εαυτό του. Για τους εργαζόμενους οι οποίοι δεν μπορούν να διαπραγματευτούν αυξήσεις οι οποίες να συμβαδίζουν με τον πληθωρισμό, η πραγματική τους αμοιβή θα συρρικνώνεται κάθε χρόνο, καθώς θα αξίζει πρακτικά όλο και λιγότερο.
Ακόμη κι αν λάβετε μια αξιοπρεπή αύξηση, αυτή έρχεται γενικά μόνο μία φορά τον χρόνο, ενώ ο πληθωρισμός είναι συνεχές/διαρκές φαινόμενο, το οποίο καταβροχθίζει την αγοραστική σας δύναμη μέρα με την ημέρα.
Επιχειρηματικό αντίκτυπο
Ούτε οι εταιρείες θα τα καταφέρουν εύκολα. Θα έχουν να αντιμετωπίσουν υψηλότερο κόστος εργασίας, ενοικίου και αγαθών τα οποία χρησιμοποιούν. Θα χρειαστεί να αυξάνουν τις τιμές τους πιο συχνά, γεγονός που κινδυνεύει να αποξενώσει πολλούς πελάτες τους. Θέτει τις μικρότερες επιχειρήσεις σε μειονεκτική θέση, μετατοπίζοντας τη ζήτηση σε μεγάλες εταιρείες με μεγαλύτερα περιθώρια κέρδους, οι οποίες μπορούν να αντέξουν οικονομικά να απορροφήσουν μέρος του πληθωρισμού, ώστε να μεταφέρουν λιγότερο μέρος του "πόνου" στον καταναλωτή.
Ο πληθωρισμός θα είναι μεγαλύτερο πρόβλημα για τις μικρές επιχειρήσεις απ’ ό,τι ήταν στη δεκαετία του 1980, επειδή οι μεγάλες εταιρείες κυριαρχούν πλέον στην αγορά - το πιο πιθανό είναι ότι το τοπικό κατάστημα οικιακού εξοπλισμού στις ΗΠΑ τα βγάζει ήδη πολύ δύσκολα πέρα έναντι της Home Depot. Η διαδικτυακή αγορά, η οποία μείωσε τις τιμές αυξάνοντας τη διαφάνεια, θα συνεχίσει να δυσκολεύει την αύξηση των τιμών πάνω από τις αντίστοιχες των ανταγωνιστών, κάτι που θα αποτελέσει ακόμη ένα χτύπημα κατά των μικρών εταιρειών.
Στέγαση
Τα επιτόκια θα αυξηθούν επειδή η Fed θα αυξήσει τα βασικά επιτόκιά της προκειμένου να διατηρήσει τον πληθωρισμό υπό έλεγχο και οι επενδυτές θα απαιτούν υψηλότερα επιτόκια για να αντισταθμίσουν τον πληθωρισμό. Κάτι τέτοιο θα σημάνει ακριβότερα στεγαστικά δάνεια.
Αυτό υπό κανονικές συνθήκες θα αποδυνάμωνε τις τιμές των κατοικιών, ωστόσο, εφόσον η ζήτηση υπερβαίνει την προσφορά - όπως βλέπουμε σήμερα - και στο βαθμό που η αγορά ενοικίων συνεχίσει να ανθεί, δεν μπορεί κανείς να ποντάρει στην πτώση των τιμών των κατοικιών.
Ωστόσο, εάν κατέχετε ήδη ένα σπίτι με στεγαστικό δάνειο σταθερού επιτοκίου, οι αποδοχές σας θα αυξηθούν, ενώ η μηνιαία πληρωμή του στεγαστικού σας δανείου θα παραμείνει ίδια, πράγμα που σημαίνει ότι το πραγματικό κόστος στέγασής σας θα μειωθεί (αν και δεν ισχύει το ίδιο για τους φόρους ιδιοκτησίας ακινήτων ή τα έξοδα συντήρησης).
Η στρατηγική αποταμίευσης
Η αποταμίευση και η επένδυση θα γίνουν επίσης πιο απαιτητικές διαδικασίες. Αυτή τη στιγμή, οι τράπεζες πληρώνουν κατά βάση περίπου μηδενικούς τόκους για τις αποταμιεύσεις σας. Εάν ο πληθωρισμός αυξηθεί, θα πληρώνουν λίγο περισσότερους τόκους, ωστόσο μην περιμένετε τα επιτόκια 8% τα οποία πληρώνονταν στους καταθέτες τη δεκαετία του 1980. Οι τράπεζες έχουν λιγότερη ανάγκη την λιανική τραπεζική απ’ ό,τι στη δεκαετία του 1980, επομένως το πιθανότερο είναι ότι θα είναι λιγότερο διατεθειμένες να αυξήσουν τα επιτόκια για να προσελκύσουν πελάτες ώστε οι τελευταίοι να ανοίγουν νέους λογαριασμούς.
Τα κρατικά ομόλογα προσφέρουν άλλη μια επενδυτική επιλογή χαμηλού ρίσκου και οι αποδόσεις τους θα αυξηθούν επίσης. Μπορεί ωστόσο να μην αυξηθούν αρκετά ώστε να αντισταθμίζουν τον πληθωρισμό, επειδή, σε σύγκριση με τη δεκαετία του 1980, τα ασφαλή περιουσιακά στοιχεία εξακολουθούν να είναι σε υψηλή ζήτηση από ξένες κυβερνήσεις και τράπεζες για ρυθμιστικούς λόγους. Επομένως, εάν θέλετε να προστατεύσετε τις αποταμιεύσεις σας από τον πληθωρισμό, θα πρέπει να επενδύσετε σε περιουσιακά στοιχεία μεγαλύτερου κινδύνου.
Έτσι, εάν ωθείστε από την κατάσταση σε πιο "επικίνδυνα" περιουσιακά στοιχεία, η διαφοροποίηση είναι το κλειδί. Η κατοχή πολλών διαφορετικών μετοχών μειώνει τον κίνδυνο χωρίς να μειώνει την αναμενόμενη απόδοση. Ο ευκολότερος και φθηνότερος τρόπος για να αποκτήσετε έκθεση σε κίνδυνο, μαζί με διαφοροποίηση, είναι να αγοράσετε ένα απλό, ευρύ αμοιβαίο κεφάλαιο συνδεδεμένο με κάποιον χρηματιστηριακό δείκτη, όπως ο S&P 500. Ή, εάν θέλετε ακόμη μεγαλύτερη διαφοροποίηση, επιλέξτε ένα fund με έκθεση σε μετοχές από όλο τον κόσμο. Αυτές οι επενδύσεις αποτελούν καλό αντιστάθμισμα για τον πληθωρισμό, είναι καλά διαφοροποιημένες και με μεγάλη ρευστότητα, ώστε να μπορείτε να πουλήσετε εάν χρειαστείτε μετρητά.
Εάν επιθυμείτε περισσότερο ρίσκο και μεγαλύτερη διαφοροποίηση, μπορείτε να συμπεριλάβετε στο πάκετο σας ένα fund εμπορευμάτων ή ένα ομολογιακό αμοιβαίο κεφάλαιο το οποίο να περιλαμβάνει εταιρικά ή δημοτικά ομόλογα. Το κλειδί είναι να βρείτε funds τα οποία να χρεώνουν χαμηλές προμήθειες, να παρέχουν ρευστότητα και να περιλαμβάνουν όσο περισσότερα είδη χρεογράφων γίνεται.
Η ακίνητη περιουσία θεωρείται επίσης καλό αντιστάθμισμα στον πληθωρισμό, ωστόσο είναι λιγότερο ρευστοποιήσιμη και έχει υψηλότερες χρεώσεις, επομένως είναι λιγότερο καλή επιλογή, εκτός εάν σκοπεύετε να την κατέχετε για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Συνταξιοδοτικό πλάνο
Οι συνταξιούχοι με ιδιωτικά προγράμματα συνήθως πλήττονται περισσότερο από τον πληθωρισμό επειδή ζουν με σταθερό εισόδημα. Τα καλά νέα είναι ότι η κοινωνική ασφάλιση αναπροσαρμόζεται στον πληθωρισμό.
Ωστόσο, όταν ο πληθωρισμός ήταν χαμηλός, ορισμένα συνταξιοδοτικά προγράμματα περιέκοψαν τις προσαρμογές τους ως προς το κόστος ζωής, κάτι που δεν φαινόταν τόσο σημαντικό τότε. Με τον πληθωρισμό στο 4% ή 5%, ωστόσο, οι συνταξιούχοι θα "νιώσουν" την απώλεια.
Πολλοί εξ αυτών ενθαρρύνονται να επενδύουν σε κρατικά ομόλογα βραχυπρόθεσμης λήξης όσο μεγαλώνουν σε ηλικία, προκειμένου να προστατεύονται από τον κίνδυνο σκαμπανεβασμάτων στην αγορά. Ωστόσο, εάν τα ομόλογα αυτά δεν συμβαδίσουν τελικά με τον πληθωρισμό - και πιθανότατα δεν θα συμβαδίσουν - οι άνθρωποι θα αισθανθούν πίεση να διατηρούν μεγαλύτερο τμήμα των αποταμιεύσεων ασφαλείας τους σε περιουσιακά στοιχεία υψηλότερου ρίσκου. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να κάνει το εισόδημά τους και την δυνατότητά τους για δαπάνες πολύ λιγότερο προβλέψιμα.
Μια "ηλιαχτίδα" για το χρέος
Ο υψηλότερος πληθωρισμός θα έχει και κάποια οφέλη, ειδικά αν έχετε περισσότερα χρέη παρά αποταμιεύσεις, καθώς το εισόδημά σας λογικά θα αυξάνεται, ενώ το ποσό των δανείων σας θα παραμένει σταθερό, ώστε να έχετε περισσότερα χρήματα για να κάνετε πληρωμές ή να τα εξοφλήσετε συνολικά. Αυτό θα είναι ένα όφελος για όσους χρωστούν φοιτητικά δάνεια, αλλά και για τους ιδιοκτήτες κατοικιών με στεγαστικά δάνεια σταθερού επιτοκίου.
Έτσι, εάν φτάσουμε στην περίοδο του υψηλότερου, αλλά σχετικά σταθερού πληθωρισμού, οι Αμερικανοί πιθανότατα θα ζήσουν μια άβολη περίοδο προσαρμογής μαθαίνοντας να ζουν με τις αυξανόμενες τιμές στο παντοπωλείο, στα εστιατόρια και οπουδήποτε αλλού έχουμε συνηθίσει σε ένα σταθερό κόστος ζωής.
Ωστόσο η οικονομία ευρύτερα και τα προσωπικά μας οικονομικά θα προσαρμοστούν, καθώς οι αυξήσεις των τιμών θα ρέουν και οι μισθοί θα ακολουθούν. Αν και ο πληθωρισμός της τάξης του 4% δεν είναι αυτό που ήταν κάποτε, αυτή είναι μια νέα οικονομία και όλοι θα πρέπει να προσαρμόσουμε τον τρόπο με τον οποίο επενδύουμε και να αναπτύξουμε μια στρατηγική άμυνας έναντι του πληθωρισμού.
Σίγουρα, ωστόσο, θα περάσει πολύς καιρός μέχρι κανείς να αισθανθεί ξανά εφησυχασμό έναντι του πληθωρισμού.
ΠΗΓΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου