ΔΕΝ ΑΠΑΛΛΑΣΣΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΥΘΥΝΗ ΤΟΥΣ ΟΙ ΕΚΠΡΌΣΩΠΟΙ ΤΩΝ ΠΤΩΧΕΥΜΕΝΩΝ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΓΙΑ ΟΦΕΙΛΕΣ ΠΟΥ ΓΕΝΝΗΘΗΚΑΝ 36 ΜΗΝΕΣ ΠΡΟ ΤΗΣ ΥΠΟΠΤΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ
Σύμφωνα με το άρθρο 76 του Νόμου 4738/2020 προβλέπονται οι κάτωθι υποκειμενικές προϋποθέσεις πτώχευσης: «1. Πτωχευτική ικανότητα έχουν τα φυσικά πρόσωπα. Πτωχευτική ικανότητα έχουν επίσης τα νομικά πρόσωπα που επιδιώκουν οικονομικό σκοπό. Με το προβλεπόμενο στο άρθρο 204 προεδρικό διάταγμα η πτωχευτική ικανότητα μπορεί να αποδίδεται και σε νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου που δεν επιδιώκουν οικονομικό σκοπό, αλλά ασκούν οικονομική δραστηριότητα.
Δεν κηρύσσονται σε πτώχευση τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης και οι δημόσιοι οργανισμοί, καθώς και κάθε άλλο πρόσωπο τυχόν εξαιρείται με ρητή διάταξη νόμου.
Η παύση της οικονομικής δραστηριότητας ή, όσον αφορά τα νομικά πρόσωπα, της λειτουργίας εν γένει, ή, όσον αφορά τα φυσικά πρόσωπα, ο θάνατος, δεν κωλύουν την πτώχευση, αν επήλθαν σε χρόνο κατά τον οποίο ο οφειλέτης είχε παύσει τις πληρωμές του. Σε περίπτωση θανάτου του οφειλέτη, η αίτηση για κήρυξή του σε πτώχευση πρέπει να υποβληθεί το αργότερο εντός έτους από το θάνατό του.»
Σύμφωνα με το άρθρο 77 του Νόμου 4738/2020 προβλέπονται οι κάτωθι αντικειμενικές προϋποθέσεις πτώχευσης:
«1. Σε πτώχευση κηρύσσεται ο οφειλέτης που βρίσκεται σε παύση πληρωμών, ήτοι αυτός που αδυνατεί να εκπληρώνει τις ληξιπρόθεσμες χρηματικές υποχρεώσεις του κατά τρόπο γενικό και μόνιμο. Δεν αποτελούν εκπλήρωση των υποχρεώσεων οι πληρωμές που πραγματοποιούνται με δόλια ή καταστρεπτικά μέσα.
2.Τεκμαίρεται ότι ο οφειλέτης βρίσκεται σε παύση πληρωμών όταν δεν καταβάλει ληξιπρόθεσμες χρηματικές υποχρεώσεις του προς το Δημόσιο, τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης ή πιστωτικά ή χρηματοδοτικά ιδρύματα, σε ύψος τουλάχιστον 40% των συνολικών του ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεών του για περίοδο τουλάχιστον έξι (6) μηνών, εφόσον η μη εξυπηρετούμενη υποχρέωσή του υπερβαίνει το ποσό των τριάντα χιλιάδων (30.000) ευρώ. Η επιλεκτική εκπλήρωση ληξιπρόθεσμων χρηματικών υποχρεώσεων δεν αίρει την παύση πληρωμών, η οποία μπορεί να συνίσταται και στην αδυναμία εκπλήρωσης ακόμα και μίας σημαντικής ληξιπρόθεσμης χρηματικής οφειλής.
3.Επαπειλούμενη αδυναμία εκπλήρωσης αποτελεί λόγο κήρυξης της πτώχευσης, όταν την κήρυξή της ζητά ο οφειλέτης.
4.Πτώχευση κηρύσσεται εφόσον, με βάση τα οικονομικά στοιχεία που τίθενται υπόψη του δικαστηρίου, πιθανολογείται ότι η περιουσία ή το εισόδημα του οφειλέτη, επαρκούν για την κάλυψη των εξόδων της διαδικασίας. Άλλως, το δικαστήριο διατάσσει την καταχώριση του ονόματος ή της επωνυμίας, κατά περίπτωση, του οφειλέτη στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Φερεγγυότητας του άρθρου 213.»
Πρακτικά, για την πτώχευση φυσικού και νομικού προσώπου απαιτείται μόνιμη και γενική παύση πληρωμών. Αυτή είναι η μοναδική αντικειμενική προϋπόθεση που τίθεται από τις νέες ισχύουσες διατάξεις. Για τη διευκόλυνση διακρίβωσης της μόνιμης και γενικής παύσης πληρωμών με το νέο πτωχευτικό Νόμο τίθεται σε ισχύ μαχητό τεκμήριο, ώστε το Δικαστήριο να προσδιορίζει υπό ποιες προϋποθέσεις τεκμαίρεται η γενική και μόνιμη αδυναμία πληρωμών, που οδηγεί σε πτώχευση. Δεν τίθεται από το Νόμο κατώτατο όριο ύψους οφειλών ως αντικειμενική προϋπόθεση για την πτώχευση, αλλά προκύπτει ότι είναι δυσκολότερο να πτωχεύσει φυσικό πρόσωπο με οφειλές χαμηλότερες των 30.000 ευρώ, αφού στην περίπτωση που οι οφειλές του υπό πτώχευση προσώπου δεν ξεπερνούν τις 30.000 ευρώ, τότε το τεκμήριο για τη διακρίβωση συνθηκών παύσης πληρωμών δεν έχει εφαρμογή.
ΑΠΑΛΛΑΣΟΜΑΙ ΑΠΌ ΤΙΣ ΟΦΕΙΛΕΣ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΜΟΥ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΠΟΥ ΑΥΤΗ ΚΗΡΥΧΘΕΙ ΣΕ ΠΤΩΧΕΥΣΗ;
Σύμφωνα με το άρθρο 195 του Νόμου 4738/2020 προβλέπεται ότι : «1. Φυσικό πρόσωπο που εκ του νόμου έχει αλληλέγγυα ευθύνη λόγω της ιδιότητάς του ως εκπροσώπου ή διοικούντος το νομικό πρόσωπο οφειλέτη απαλλάσσεται από κάθε ευθύνη για οφειλές του οφειλέτη που προέκυψαν εντός της ύποπτης περιόδου, όπως αυτή ορίζεται στο άρθρο 116, ή και εντός των τριάντα έξι (36) μηνών που προηγήθηκαν της ύποπτης περιόδου, με την πάροδο τριάντα έξι (36) μηνών από την υποβολή της αίτησης πτώχευσης, ή είκοσι τεσσάρων (24) μηνών από την κήρυξη της πτώχευσης ή την καταχώρηση της παρ. 4 του άρθρου 77, όποιο από τα δύο προηγηθεί χρονικά, εκτός εάν εντός της παραπάνω προθεσμίας υποβληθεί προσφυγή οποιουδήποτε έχει έννομο συμφέρον κατά της απαλλαγής του.».
Στο σημείο αυτό αξίζει να διευκρινίσουμε ένα κομβικό σημείο του Νέου Πτωχευτικού Νόμου. Μέχρι πρότινος, πτώχευση Νομικού προσώπου δεν σήμαινε και απαλλαγή των νομίμων εκπροσώπων του. Δηλαδή, μπορούσε Νομικό πρόσωπο να πτωχεύσει, αλλά οι νόμιμοι εκπρόσωποι του να συνεχίσουν να οφείλουν σε ασφαλιστικά ταμεία και Δημόσιο λόγω της αλληλέγγυας ευθύνης τους με το νομικό πρόσωπο, που προβλέπεται σε ειδικές νομικές διατάξεις. Το αποτέλεσμα ήταν να μην αναλαμβάνουν τις υπερχρεωμένες επιχειρήσεις ικανά στελέχη, γιατί ο κίνδυνος μίας οριστικής πτώχευσης που θα τους ακολουθούσε για δεκαετίες ήταν αποτρεπτικός παράγων, ενώ όσοι υπήρξαν νόμιμοι εκπρόσωποι εταιρειών που πτώχευσαν δεν μπορούσαν να επανέλθουν στην αγορά, αφού απαλλαγή τους δεν είχε μέχρι προσφάτως προβλεφθεί.
Με το Νέο Πτωχευτικό Νόμο προβλέπεται απαλλαγή προσώπων που εκ του νόμου έχουν αλληλέγγυα ευθύνη για την εξόφληση οφειλών του νομικού προσώπου λόγω της ιδιότητάς τους ως εκπροσώπων ή διοικούντων αυτό, πλην όμως τίθενται διακριτά όρια για την εξαίρεση από την απαλλαγή των στρατηγικών κακοπληρωτών. Η ισχύουσα διάταξη προβλέπει απαλλαγή από κάθε ευθύνη για οφειλές του νομικού προσώπου που προέκυψαν εντός της ύποπτης περιόδου, όπως αυτή ορίζεται στο άρθρο 116, ή και εντός των τριάντα έξι (36) μηνών που προηγήθηκαν της ύποπτης περιόδου. Δηλαδή, εάν ένα νομικό πρόσωπο πτώχευσε, αλλά είχε συσσωρεύσει χρέη δεκαετιών, τότε ο νόμιμος εκπρόσωπος δεν θα απαλλαγεί από κάθε οφειλή, αφού δεν απαλλάσσεται από παλαιές οφειλές που προέκυψαν πίσω από 36 μήνες προ της ύποπτης περιόδου. Δεδομένου, δε, ότι η αποκαλούμενη ύποπτη περίοδος εκτείνεται από την παύση πληρωμών μέχρι την κήρυξη της πτώχευσης, ουσιαστικά η απαλλαγή αφορά σε οφειλές, που προέκυψαν έως και 36 μήνες προ της παύσης πληρωμών, αλλά όχι πιο πίσω. Η παύση πληρωμών, όμως, δεν μπορεί να οριστεί ότι συνέβη σε χρόνο, που απέχει πέραν της διετίας από την ημερομηνία κήρυξης της πτώχευσης όπως προβλέπεται στο άρθρο 81 παρ. 2 του Νέου Νόμου. Συνεπώς, η απαλλαγή που προβλέπεται στο άρθρο 195 του Νέου Πτωχευτικού Νόμου δεν οδηγεί σε απαλλαγή των νομίμων εκπροσώπων μίας πτωχευθείσας εταιρείας από οφειλές της εταιρείας τους, που γεννήθηκαν πέντε χρόνια και πίσω από την κήρυξη της πτώχευσης.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Με το Νέο Πτωχευτικό Νόμο εισάγεται για πρώτη φορά η πτώχευση φυσικών προσώπων ανεξαρτήτως εμπορικής ιδιότητας, ενώ διατηρούν την ικανότητα πτώχευσης και νομικά πρόσωπα που επιδιώκουν οικονομικό σκοπό. Μόνη αντικειμενική προϋπόθεση για την πτώχευση είναι πλέον η περιέλευση σε μόνιμη και γενική αδυναμία πληρωμών, που διερευνάται από το Δικαστήριο. Για πρώτη φορά εισάγεται επίσης η απαλλαγή των διαχειριστών και των νομίμων εκπροσώπων πτωχευμένων νομικών προσώπων από συγκεκριμένες οφειλές των τελευταίων. Είναι όμως κρίσιμο να διευκρινισθεί ότι η απαλλαγή των διαχειριστών διευθυντών κλπ. δεν είναι συνολική, αλλά εξαρτάται από το πότε γεννήθηκαν οι οφειλές των υπό πτώχευση νομικών προσώπων.
2.Τεκμαίρεται ότι ο οφειλέτης βρίσκεται σε παύση πληρωμών όταν δεν καταβάλει ληξιπρόθεσμες χρηματικές υποχρεώσεις του προς το Δημόσιο, τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης ή πιστωτικά ή χρηματοδοτικά ιδρύματα, σε ύψος τουλάχιστον 40% των συνολικών του ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεών του για περίοδο τουλάχιστον έξι (6) μηνών, εφόσον η μη εξυπηρετούμενη υποχρέωσή του υπερβαίνει το ποσό των τριάντα χιλιάδων (30.000) ευρώ. Η επιλεκτική εκπλήρωση ληξιπρόθεσμων χρηματικών υποχρεώσεων δεν αίρει την παύση πληρωμών, η οποία μπορεί να συνίσταται και στην αδυναμία εκπλήρωσης ακόμα και μίας σημαντικής ληξιπρόθεσμης χρηματικής οφειλής.
3.Επαπειλούμενη αδυναμία εκπλήρωσης αποτελεί λόγο κήρυξης της πτώχευσης, όταν την κήρυξή της ζητά ο οφειλέτης.
4.Πτώχευση κηρύσσεται εφόσον, με βάση τα οικονομικά στοιχεία που τίθενται υπόψη του δικαστηρίου, πιθανολογείται ότι η περιουσία ή το εισόδημα του οφειλέτη, επαρκούν για την κάλυψη των εξόδων της διαδικασίας. Άλλως, το δικαστήριο διατάσσει την καταχώριση του ονόματος ή της επωνυμίας, κατά περίπτωση, του οφειλέτη στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Φερεγγυότητας του άρθρου 213.»
Πρακτικά, για την πτώχευση φυσικού και νομικού προσώπου απαιτείται μόνιμη και γενική παύση πληρωμών. Αυτή είναι η μοναδική αντικειμενική προϋπόθεση που τίθεται από τις νέες ισχύουσες διατάξεις. Για τη διευκόλυνση διακρίβωσης της μόνιμης και γενικής παύσης πληρωμών με το νέο πτωχευτικό Νόμο τίθεται σε ισχύ μαχητό τεκμήριο, ώστε το Δικαστήριο να προσδιορίζει υπό ποιες προϋποθέσεις τεκμαίρεται η γενική και μόνιμη αδυναμία πληρωμών, που οδηγεί σε πτώχευση. Δεν τίθεται από το Νόμο κατώτατο όριο ύψους οφειλών ως αντικειμενική προϋπόθεση για την πτώχευση, αλλά προκύπτει ότι είναι δυσκολότερο να πτωχεύσει φυσικό πρόσωπο με οφειλές χαμηλότερες των 30.000 ευρώ, αφού στην περίπτωση που οι οφειλές του υπό πτώχευση προσώπου δεν ξεπερνούν τις 30.000 ευρώ, τότε το τεκμήριο για τη διακρίβωση συνθηκών παύσης πληρωμών δεν έχει εφαρμογή.
ΑΠΑΛΛΑΣΟΜΑΙ ΑΠΌ ΤΙΣ ΟΦΕΙΛΕΣ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΜΟΥ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΠΟΥ ΑΥΤΗ ΚΗΡΥΧΘΕΙ ΣΕ ΠΤΩΧΕΥΣΗ;
Σύμφωνα με το άρθρο 195 του Νόμου 4738/2020 προβλέπεται ότι : «1. Φυσικό πρόσωπο που εκ του νόμου έχει αλληλέγγυα ευθύνη λόγω της ιδιότητάς του ως εκπροσώπου ή διοικούντος το νομικό πρόσωπο οφειλέτη απαλλάσσεται από κάθε ευθύνη για οφειλές του οφειλέτη που προέκυψαν εντός της ύποπτης περιόδου, όπως αυτή ορίζεται στο άρθρο 116, ή και εντός των τριάντα έξι (36) μηνών που προηγήθηκαν της ύποπτης περιόδου, με την πάροδο τριάντα έξι (36) μηνών από την υποβολή της αίτησης πτώχευσης, ή είκοσι τεσσάρων (24) μηνών από την κήρυξη της πτώχευσης ή την καταχώρηση της παρ. 4 του άρθρου 77, όποιο από τα δύο προηγηθεί χρονικά, εκτός εάν εντός της παραπάνω προθεσμίας υποβληθεί προσφυγή οποιουδήποτε έχει έννομο συμφέρον κατά της απαλλαγής του.».
Στο σημείο αυτό αξίζει να διευκρινίσουμε ένα κομβικό σημείο του Νέου Πτωχευτικού Νόμου. Μέχρι πρότινος, πτώχευση Νομικού προσώπου δεν σήμαινε και απαλλαγή των νομίμων εκπροσώπων του. Δηλαδή, μπορούσε Νομικό πρόσωπο να πτωχεύσει, αλλά οι νόμιμοι εκπρόσωποι του να συνεχίσουν να οφείλουν σε ασφαλιστικά ταμεία και Δημόσιο λόγω της αλληλέγγυας ευθύνης τους με το νομικό πρόσωπο, που προβλέπεται σε ειδικές νομικές διατάξεις. Το αποτέλεσμα ήταν να μην αναλαμβάνουν τις υπερχρεωμένες επιχειρήσεις ικανά στελέχη, γιατί ο κίνδυνος μίας οριστικής πτώχευσης που θα τους ακολουθούσε για δεκαετίες ήταν αποτρεπτικός παράγων, ενώ όσοι υπήρξαν νόμιμοι εκπρόσωποι εταιρειών που πτώχευσαν δεν μπορούσαν να επανέλθουν στην αγορά, αφού απαλλαγή τους δεν είχε μέχρι προσφάτως προβλεφθεί.
Με το Νέο Πτωχευτικό Νόμο προβλέπεται απαλλαγή προσώπων που εκ του νόμου έχουν αλληλέγγυα ευθύνη για την εξόφληση οφειλών του νομικού προσώπου λόγω της ιδιότητάς τους ως εκπροσώπων ή διοικούντων αυτό, πλην όμως τίθενται διακριτά όρια για την εξαίρεση από την απαλλαγή των στρατηγικών κακοπληρωτών. Η ισχύουσα διάταξη προβλέπει απαλλαγή από κάθε ευθύνη για οφειλές του νομικού προσώπου που προέκυψαν εντός της ύποπτης περιόδου, όπως αυτή ορίζεται στο άρθρο 116, ή και εντός των τριάντα έξι (36) μηνών που προηγήθηκαν της ύποπτης περιόδου. Δηλαδή, εάν ένα νομικό πρόσωπο πτώχευσε, αλλά είχε συσσωρεύσει χρέη δεκαετιών, τότε ο νόμιμος εκπρόσωπος δεν θα απαλλαγεί από κάθε οφειλή, αφού δεν απαλλάσσεται από παλαιές οφειλές που προέκυψαν πίσω από 36 μήνες προ της ύποπτης περιόδου. Δεδομένου, δε, ότι η αποκαλούμενη ύποπτη περίοδος εκτείνεται από την παύση πληρωμών μέχρι την κήρυξη της πτώχευσης, ουσιαστικά η απαλλαγή αφορά σε οφειλές, που προέκυψαν έως και 36 μήνες προ της παύσης πληρωμών, αλλά όχι πιο πίσω. Η παύση πληρωμών, όμως, δεν μπορεί να οριστεί ότι συνέβη σε χρόνο, που απέχει πέραν της διετίας από την ημερομηνία κήρυξης της πτώχευσης όπως προβλέπεται στο άρθρο 81 παρ. 2 του Νέου Νόμου. Συνεπώς, η απαλλαγή που προβλέπεται στο άρθρο 195 του Νέου Πτωχευτικού Νόμου δεν οδηγεί σε απαλλαγή των νομίμων εκπροσώπων μίας πτωχευθείσας εταιρείας από οφειλές της εταιρείας τους, που γεννήθηκαν πέντε χρόνια και πίσω από την κήρυξη της πτώχευσης.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Με το Νέο Πτωχευτικό Νόμο εισάγεται για πρώτη φορά η πτώχευση φυσικών προσώπων ανεξαρτήτως εμπορικής ιδιότητας, ενώ διατηρούν την ικανότητα πτώχευσης και νομικά πρόσωπα που επιδιώκουν οικονομικό σκοπό. Μόνη αντικειμενική προϋπόθεση για την πτώχευση είναι πλέον η περιέλευση σε μόνιμη και γενική αδυναμία πληρωμών, που διερευνάται από το Δικαστήριο. Για πρώτη φορά εισάγεται επίσης η απαλλαγή των διαχειριστών και των νομίμων εκπροσώπων πτωχευμένων νομικών προσώπων από συγκεκριμένες οφειλές των τελευταίων. Είναι όμως κρίσιμο να διευκρινισθεί ότι η απαλλαγή των διαχειριστών διευθυντών κλπ. δεν είναι συνολική, αλλά εξαρτάται από το πότε γεννήθηκαν οι οφειλές των υπό πτώχευση νομικών προσώπων.
ΠΗΓΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου