Δύο κορυφαίοι δημοσιογράφοι, βετεράνοι του διπλωματικού ρεπορτάζ -ο Μιχάλης Ιγνατίου και ο Νίκος Μελέτης-, στις 412 σελίδες του βιβλίου τους «Η συμφωνία που “γκρίζαρε” το Αιγαίο», ξετινάζουν κυριολεκτικά την περίφημη Συμφωνία της Μαδρίτης με την οποία ως πρωθυπουργός ο Κ. Σημίτης έδωσε συνέχεια στην προδοσία των Ιμίων και νομιμοποίησε τις παράνομες τουρκικές αξιώσεις.
Όπως επισημαίνουν από την αρχή οι συγγραφείς, επέλεξαν να αφήσουν «τα γραπτά κείμενα να “μιλήσουν”, να συμβάλουν στην αναπαράσταση της πορείας από το επεισόδιο των Ιμίων, που οδήγησε -κατόπιν αμερικανικού σχεδίου- στη Συμφωνία της Μαδρίτης». Και πράγματι το βιβλίο στηρίζεται σε επίσημα έγγραφα και τηλεγραφήματα, τα οποία απέκτησαν με «νόμιμα μέσα», κάνοντας χρήση του «Νόμου για την Ελευθερία στην Πληροφόρηση (Freedom of Information ActFOIA)» που ισχύει στις ΗΠΑ.
Από τα έγγραφα αυτά προκύπτουν ανατριχιαστικές λεπτομέρειες, μαρτυρίες και αφηγήσεις, από τις οποίες τεκμηριώνεται -χωρίς καμιά αμφισβήτηση- ότι η Συμφωνία της Μαδρίτης σχεδιάστηκε επί μακρόν από τους Αμερικανούς για να ικανοποιηθούν στην πραγματικότητα οι απαιτήσεις της Τουρκίας στο όνομα της δήθεν «αμοιβαίας συνεργασίας». Αποκαλύπτονται επίσης τα συνειδητά ψεύδη του Κ. Σημίτη που, με υπουργό Εξωτερικών τον Θ. Πάγκαλο, είχε αποδεχθεί πρόθυμα και δίχως αντιρρήσεις τις αμερικανοτουρκικές μεθοδεύσεις, επιχειρώντας στη συνέχεια οι δυο τους να εξωραΐσουν τη συμφωνία και -χρησιμοποιώντας τις δυνάμεις διαπλοκής στα μέσα ενημέρωσης- να παραπλανήσουν την κοινή γνώμη και την τότε αντιπολίτευση.
Ντοκουμέντα
Από τα ντοκουμέντα που φέρνει στο φως το βιβλίο (εκδόσεις Πεδίο) και πολλά από τα οποία παρατίθενται σε πλήρη μορφή, δεν μένει καμία αμφιβολία ότι ύστερα από τα γεγονότα των Ιμίων τον Ιανουάριο του 1996 η Συμφωνία της Μαδρίτης αποτελεί ακόμη ένα εθνικό όνειδος. Αποτελεί τη δεύτερη αφετηρία που επέτρεψε στην Τουρκία «να ανασυντάξει τις δυνάμεις της, να οργανώσει ένα διαφορετικό μοντέλο δομής εξουσίας, να βελτιώσει την εικόνα της και να εμπεδωθεί ως περιφερειακή δύναμη ανατρέποντας συγχρόνως την ισορροπία δυνάμεων που υπήρχε στο Αιγαίο ύστερα από μια μακρά περίοδο μετά τη Μεταπολίτευση, όπου υπήρχε ελληνική υπεροπλία».
Το βιβλίο γίνεται ακόμη πιο επίκαιρο λόγω των γεγονότων που διαδραματίζονται τους τελευταίους μήνες με φόντο το τουρκολιβυκό σύμφωνο και την απειλή για «εισβολή» στην ελληνική υφαλοκρηπίδα. Και όπως πολύ παραστατικά συμπεραίνουν οι συγγραφείς, ύστερα από τη «δύσκολη, αλλά συναρπαστική έρευνά» τους η Συμφωνία της Μαδρίτης «ήταν μια κακή συμφωνία, υπαγορεύθηκε υπό την πίεση και την απειλή πολέμου, έγινε αποδεκτή από λάθος υπολογισμούς και με προφανή κίνητρα.
Ιδεοληπτικές και βολονταριστικές προσεγγίσεις των ελληνοτουρκικών, με την προσδοκία ανταμοιβής από εταίρους και συμμάχους για κινήσεις όπως αυτή της Μαδρίτης, εγκλώβιζαν την Ελλάδα σε όλο πιο βαθύ αδιέξοδο. Και καθώς κάθε συμφωνία κρίνεται από τα αποτελέσματά της, 23 χρόνια μετά η Συμφωνία της Μαδρίτης συνέβαλε στην εμπέδωση των τουρκικών διεκδικήσεων εις βάρος της χώρας μας, εγκλώβισε την Ελλάδα στην πρακτική αποδοχή του casus belli, προσφέροντας σταδιακά την ευκαιρία στην Τουρκία να αναπτύξει όλο το φάσμα των διεκδικήσεών της και να βάλει ανενόχλητη σε εφαρμογή το σχέδιο της “Γαλάζιας Πατρίδας”. Και τελικώς αποτέλεσε τη θεσμική μορφή επισημοποίησης και επιβολής του τουρκικού casus belli στην Ελλάδα, που μέχρι και σήμερα δεν άσκησε τα κυριαρχικά δικαιώματά της στο Ιόνιο, στο Αιγαίο και στη Μεσόγειο. Μια συμφωνία που ευθύνεται σημαντικά για το “γκριζάρισμα” του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου που επιχειρεί η Τουρκία».
Το «μαγείρεμα»
Η μεθόδευση της συμφωνίας φαίνεται από τα τηλεγραφήματα με βάση τα οποία οι Αμερικανοί δηλώνουν ότι επιθυμούν να «προμαγειρέψουν» το κείμενο στις αρχές Ιουλίου του 1997 πριν φτάσουν οι δύο αντιπροσωπίες, ελληνική και τουρκική, στην ισπανική πρωτεύουσα.
«Μια διμερής συνάντηση Σημίτη – Ντεμιρέλ θα ήταν θετική από μόνη της και θα βελτιώσει τις πιθανότητες διαρκούς τουρκικής συνεργασίας. (Ακολουθεί λογοκριμένο κείμενο.) Η πρεσβεία στην Αθήνα θα γνωρίζει καλύτερα τι θα φέρει η ελληνική εσωτερική πολιτική κίνηση. (Ακολουθεί λογοκριμένο κείμενο.) Ελπίζω να μπορέσουμε να χρησιμοποιήσουμε τουλάχιστον την προοπτική μιας σύντομης διμερούς συνάντησης του Αμερικανού προέδρου με κάθε πλευρά – ή/και ενδεχομένως μιας σύντομης τριμερούς επαφής των προέδρων, συμπεριλαμβανομένων φωτογραφιών, προκειμένου να ενισχυθούν περαιτέρω τα κίνητρα που ενεργοποιούνται και στις δύο πλευρές» έγραφε από την Άγκυρα ο Αμερικανός διπλωμάτης Ρικιαρντόνε. Το τηλεγράφημα είχε τον αποκαλυπτικό τίτλο «Ο σύμβουλος του Τούρκου προέδρου ενημερώθηκε για τη σχεδιαζόμενη πρωτοβουλία της Μαδρίτης για το Αιγαίο· ζητεί από τις ΗΠΑ να παροτρύνουν διμερή συνάντηση Σημίτη – Ντεμιρέλ»
Ας θυμηθούμε και ένα προ διετίας άρθρο της Εστίας:
ΟΤΑΝ πρίν ἀπό 21 χρόνια (στίς 8 Ἰουλίου 1997) ἡ κυβέρνησις Σημίτη ὑπέγραφε τήν Συμφωνία τῆς Μαδρίτης, οἱ φωνές τῆς λογικῆς προειδοποιοῦσαν γιά τά δυσμενῆ δεδομένα πού διεμόρφωνε γιά τήν χώρα μας. Τότε αὐτές οἱ φωνές καταγγέλλοντο ὡς «ἀκραῖες». Σήμερα μποροῦμε νά διαπιστώσουμε ὅτι αὐτές οἱ φωνές ἦσαν προφητικές. Ἡ Συμφωνία τῆς Μαδρίτης εἶναι ἡ Κερκόπορτα τοῦ Αἰγαίου. Αὐτό ἀναδεικνύεται κατά τόν πλέον σαφῆ τρόπο ἀπό τήν ἀνακοίνωση πού ἐξεδόθη μετά τήν πρόσφατη συνεδρίαση τοῦ τουρκικοῦ Συμβουλίου Ἐθνικῆς Ἀσφαλείας: «Ἡ Τουρκία δέν θά διστάσει νά ἀξιοποιήσει δικαιώματά της πού πηγάζουν ἀπό διεθνεῖς συμφωνίες ὥστε νά ἀντιμετωπίσει “προκλήσεις” στό Αἰγαῖο Πέλαγος καί τήν Ἀνατολική Μεσόγειο». Καί δέν εἶναι καθόλου τυχαῖο ὅτι τήν ἴδια στιγμή ὁ ὑπουργός Ἐνεργείας Μπεράτ Ἀλμπαϊράκ προανήγγελλε γεωτρήσεις ἀπό τήν θάλασσα τοῦ Μαρμαρᾶ μέχρι τό Αἰγαῖο… Σέ ποιά δικαιώματα καί σέ ποιές διεθνεῖς συμφωνίες μπορεῖ νά ἀναφέρεται ἡ Ἄγκυρα; Σίγουρα ὄχι στήν Συμφωνία τῆς Λωζάννης, ἡ ὁποία δέν τῆς ἀφήνει περιθώρια γιά διεκδικήσεις ἐπί τῶν ἑλληνικῶν κυριαρχικῶν δικαιωμάτων στό Αἰγαῖο. Σίγουρα ὄχι στό Πρωτόκολλο τῆς Βέρνης τοῦ Νοεμβρίου τοῦ 1976, διά τοῦ ὁποίου ὁ τότε πρωθυπουργός Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ δέσμευε ρητά τήν χώρα του ὅτι δέν θά προβεῖ σέ ἔρευνες ἔξω ἀπό τά ἕξι μίλια τῶν χωρικῶν ὑδάτων της. (Ἡ δέσμευσις αὐτή ἐπανελήφθη κατά τήν συνάντηση τοῦ Ἀνδρέα Παπανδρέου μέ τόν Τουρκούτ Ὀζάλ, στήν Βουλιαγμένη τόν Μάιο τοῦ 1988.)
Τό μοναδικό ἐφαλτήριο γιά διεκδίκηση «δικαιωμάτων» στό Αἰγαῖο τό δίδει στήν Τουρκία ἡ Συμφωνία τῆς Μαδρίτης. Τό κείμενο αὐτό, τό ὁποῖο καί πάλι ἀπό τουρκικῆς πλευρᾶς ὑπέγραψε ὁ Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ, ὡς πρόεδρος πλέον, καί ἀπό ἑλληνικῆς ὁ Κώστας Σημίτης, ἀναφέρει ὅτι οἱ δύο κυβερνήσεις συμφωνοῦν νά ἐπιδεικνύουν: «Σεβασμό στά νόμιμα, ζωτικά συμφέροντα καί ἐνδιαφέροντα τῆς κάθε χώρας στό Αἰγαῖο, τά ὁποῖα ἔχουν μεγάλη σημασία γιά τήν ἀσφάλεια καί τήν ἐθνική κυριαρχία τους». Ἀντιλαμβάνεται κανείς ὅτι διατυπώσεις ὅπως «ζωτικά συμφέροντα» καί «μεγάλη σημασία» ἀφήνουν περιθώρια γιά πολλές διασταλτικές ἑρμηνεῖες.
Καί βρισκόμαστε σήμερα πρό μίας τέτοιας ἑρμηνείας, στήν ὁποία οἱ Τοῦρκοι στηρίζουν τήν εἰσβολή τους στό Αἰγαῖο. Κάποιος θά μποροῦσε νά ἰσχυρισθεῖ ὅτι ἡ ἴδια ἡ Συμφωνία τῆς Μαδρίτης ἐμπεριέχει ἕναν διασφαλιστικό ὅρο, ἀφοῦ ὁμιλεῖ γιά δέσμευση «ἀποφυγῆς μονομερῶν ἐνεργειῶν». Ἄν ὅμως διαβάσουμε τήν συνέχεια τῆς προτάσεως θά δοῦμε ὅτι προσδιορίζεται πώς αὐτή ἡ ἀποφυγή «μονομερῶν ἐνεργειῶν» ἀποσκοπεῖ στήν «ἀποτροπή συγκρούσεων ὀφειλομένων σέ παρεξήγηση». Ἐδῶ δέν ὑπάρχει θέμα «παρεξηγήσεως». Ἡ Τουρκία θά διεκδικήσει τά «ζωτικά συμφέροντα» πού τῆς ἀναγνωρίζονται μέ ὑπογραφή Σημίτη.
Μπορεῖ τό πλωτό γεωτρύπανο «Πορθητής» νά ἀρχίσει τίς ἔρευνές του στά ἀνοικτά τῆς Ἀτταλείας. Ἄς μήν θρέφουμε ψευδαισθήσεις. Ἡ κίνησις αὐτή δίδει χρόνο στήν τουρκική κυβέρνηση νά καλλιεργήσει εὐνοϊκό γιά αὐτήν κλῖμα πρίν προχωρήσει στήν εἰσβολή στό Αἰγαῖο. Δίδει ὅμως καί σέ ἐμᾶς χρόνο νά σχεδιάσουμε τήν ἀντίδρασή μας. Ὑπό τήν προϋπόθεση βεβαίως ὅτι ἡ Κυβέρνησις θά ἀντιληφθεῖ τήν κρισιμότητα τῆς στιγμῆς καί θά ἀποφασίσει νά προστατεύσει τά δικά μας «ζωτικά συμφέροντα» στό ἑλληνικό Ἀρχιπέλαγος.
Καιρός εἶναι νά ἀρχίσουμε νά ἐξειδικεύουμε τήν ἐπαναλαμβανομένη ἐπίκλησή μας στό διεθνές δίκαιο. Ἀντί νά τήν κάνουμε ἀορίστως μέ κάποιες ὀλίγες ἀναφορές στήν Συνθήκη τῆς Λωζάννης, θά πρέπει πλέον νά ἐπικαλούμεθα τίς συγκεκριμένες δεσμεύσεις τίς ὁποῖες ἔχει ἀναλάβει ἡ Τουρκία γιά ἀποφυγή συγκεκριμένων προκλητικῶν ἐνεργειῶν, πολύ πρίν ὑπογραφεῖ ἡ Συμφωνία τῆς Μαδρίτης.
Ἐπειδή ὅμως ὁμιλοῦμε γιά τήν Τουρκία δέν πρέπει νά μᾶς διαφεύγει ὅτι ἡ γλῶσσα τήν ὁποία καταλαβαίνει εἶναι μόνον αὐτή τῆς ἰσχύος. Καί ἴσως ἕνας ἀπό τούς λόγους γιά τούς ὁποίους κινεῖται τώρα προκλητικῶς, προβαίνοντας σέ ἄμεση ἀμφισβήτηση τῶν κυριαρχικῶν δικαιωμάτων μας, εἶναι τό γεγονός ὅτι ἡ Ἀθήνα δέν κινεῖται μέ τήν δέουσα ἀποφασιστικότητα. Ἡ τακτική τῆς «ψυχραιμίας» ἔχει δοκιμασθεῖ καί ἔχει ἀποτύχει. Ἦταν ἄλλωστε ἡ βάσις τῆς πολιτικῆς Σημίτη γιά τά ἑλληνο-τουρκικά, ἡ ὁποία ὁδήγησε στήν Κερκόπορτα τῆς Συμφωνίας τῆς Μαδρίτης.
ΠΗΓΕΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου