Δεν έχει τέλος η κατάρρευση του τουρκικού νομίσματος, καθώς η λίρα σημείωσε νέο ιστορικό χαμηλό ρεκόρ στις 5,1854 λίρες ανά δολάριο.
Ο διπλωματικός και εμπορικός πόλεμος που έχει ξεσπάσει μεταξύ Τουρκίας και ΗΠΑ έχει επιφέρει νέο ισχυρό πλήγμα στο τουρκικό νόμισμα, το οποίο έχει απωλέσει το 25% της αξίας του από τις αρχές του 2018.
Οι νέες πιέσεις προκλήθηκαν μετά την ανακοίνωση της κυβέρνησης Trump ότι θα προχωρήσει σε αναθεώρηση της αφορολόγητη πρόσβαση της Τουρκίας στην αμερικανική αγορά.
Εάν η Ουάσινγκτον υλοποιήσει την απειλή της, οι εισαγωγές της Τουρκίας θα δεχθούν πλήγμα ύψους 1,66 δισ. δολ.
H αναθεώρηση ανακοινώθηκε την Παρασκευή, μετά τα αντίποινα που επέβαλε η Τουρκία στις ΗΠΑ ως απάντηση στην επιβολή δασμών σε χάλυβα και αλουμίνιο.
Ο Erdogan απάντησε με «πάγωμα» των περιουσιακών στοιχείων των Αμερικανών υπουργών Δικαιοσύνης και Εσωτερικών στην Τουρκία, κλιμακώνοντας τον οικονομικό πόλεμο που έχει ξεσπάσει μεταξύ των δύο χωρών με αφορμή την κράτηση του Αμερικανού Πάστορα Andrew Branson στην Τουρκία.
«Έδωσα εντολή για το πάγωμα των περιουσιακών τους στοιχείων στην Τουρκία, αν διαθέτουν» είπε ο Τούρκος πρόεδρος, μιλώντας στη γυναικεία οργάνωση του κόμματός του αφήνοντας σαφώς να εννοηθεί ότι οι δύο Αμερικανοί υπουργοί διαθέτουν μεγάλη περιουσία στην Τουρκία..
Ο οικονομικός πόλεμος ΗΠΑ - Τουρκίας έχει προκαλέσει σοβαρούς κλυδωνισμούς στην Τουρκική οικονομία και το εθνικό νόμισμα, η αξία του οποίου κατρακυλά, μετά την άρνηση της Άγκυρας να απελευθερώσει τον αμερικανό πάστορα τον οποίο ο Trump έχει χαρακτηρίσει αθώο.
Ο Branson τέθηκε σε κατ' οίκον περιορισμό την περασμένη εβδομάδα, έπειτα από ενάμιση χρόνο που πέρασε σε τουρκική φυλακή καθώς διώκεται για σχέσεις με τρομοκρατικές οργανώσεις και κατασκοπεία- κατηγορίες που ο ίδιος ο πάστορας και η αμερικανική κυβέρνηση απορρίπτουν.
Στο πλαίσιο αυτό επέβαλαν κυρώσεις εις βάρος των υπουργών Εσωτερικών και Δικαιοσύνης της τουρκικής κυβέρνησης και η Άγκυρα προειδοποίησε από την πρώτη στιγμή με αντίποινα.
Η τουρκική οικονομία σε παρακμή, οι τράπεζες υπό κατάρρευση
Στις 24 Ιουνίου 2018 ο Recep Tayyip Erdogan ανακηρύχθηκε και επίσημα έως ο νέος σουλτάνος της Τουρκίας, διαθέτοντας ανάλογου τύπου εξουσίες στην πολιτική και οικονομική πολιτική της χώρας του.
Η πρώτη του κίνηση, στις αρχές Ιουλίου 2018, ήταν να τοποθετήσει τον γαμπρό του, Berat Albayrak στον θώκο του υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών, τα οποία είχε προηγουμένως συγχωνεύσει.
Οι αγορές φρόντισαν, τότε, να του στείλουν το πρώτο μήνυμα, με την τουρκική λίρα να βυθίζεται 3,8% καθώς όπως τόνισε η Nora Neuteboom, οικονομολόγος της ABN Amro «οι αγορές περίμεναν ότι θα ανακοινώνονταν ένα υπουργικό συμβούλιο φιλικό προς αυτές (market friendly), αλλά τελικά αποδείχθηκε ότι είναι φιλικό μόνο προς τον Erdogan (Erdogan friendly)».
Ο Τούρκος πρόεδρος, όμως, δεν πτοήθηκε στο ελάχιστο θεωρώντας ότι μπορεί να χειριστεί και τις αγορές με τον ίδιο τρόπο που χειρίζεται την πολιτική και οικονομική κατάσταση της Τουρκίας.
Για μία ακόμη φορά διαψεύσθηκε, καθώς η ανακοίνωση εκ μέρους των ΗΠΑ επιβολής κυρώσεων σε δύο κορυφαίους υπουργούς της τουρκικής κυβέρνησης ήταν αρκετή για να βυθίσει τόσο την τουρκική λίρα έναντι του δολαρίου όσο και το Χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης.
Όμως το τουρκικό χρηματοπιστωτικό σύστημα έχει απόλυτη ανάγκη τους ξένους επενδυτές, οι οποίοι το τελευταίο διάστημα συρρέουν προς την έξοδο.
Η Τουρκία διαθέτει το μεγαλύτερο χρέος σε δολάρια μεταξύ των αναδυόμενων αγορών, σημαντικό μέρος του οποίου ωριμάζει το 2019, με τη δραματική πτώση της λίρας να καθιστά την αποπληρωμή του όλο και πιο δύσκολη.
Η λίρα έχει χάσει το 25% της αξίας της έναντι του δολαρίου από την αρχή του έτους, με τις αποδόσεις των ομολόγων να έχουν εκτοξευθεί και τις μετοχές να διαλύονται.
Υψηλό ρίσκο για τους ξένους επενδυτές
Για όσους ξένους επενδυτές παραμένουν πιστοί στην τουρκική αγορά το μεγάλο ερωτηματικό είναι: «οι υψηλές αποδόσεις των ομολόγων αξίζουν το τεράστιο ρίσκο παραμονής στην τουρκική αγορά;».
«Δεν είναι πολύ εύκολο να κοιμηθείς τα βράδια όταν έχεις επενδύσει στην Τουρκία», παραδέχεται ο Nishant Upadhuyay, διαχειριστής κεφαλαίων 18 δισ. δολαρίων για λογαριασμό της HSBC.
Όντως τα προβλήματα της Τουρκίας συνδέονται με την ευρύτερη έξοδο των επενδυτών από τις αναδυόμενες αγορές.
Όμως η γειτονική χώρα έχει και έναν μακρύ κατάλογο εσωτερικών προβλημάτων.
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο προβλέπει ότι το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών της χώρας θα ξεπεράσει το 5% του ΑΕΠ το 2018 και θα είναι το μεγαλύτερο μεταξύ των G20.
Ο πληθωρισμός έφθασε στο 15,4% τον Ιούνιο, ο υψηλότερος ετήσιος ρυθμός σε 15 χρόνια.
Οι επενδυτές αμφισβήτησαν την ικανότητα της κεντρικής τράπεζας να μετριάσει τον πληθωρισμό, καθώς ο Erdogan την ελέγχει απόλυτα.
Μια άλλη μεγάλη ανησυχία είναι το ύψος του χρέους που οφείλει η Τουρκία σε άλλα νομίσματα, το οποίο σύμφωνα με το ΔΝΤ ανερχόταν στο 53% του ΑΕΠ στα τέλη του 2017.
Το 1/3 εξ αυτού θα πρέπει να εξοφληθεί έως το 2019, ενώ το 40% του τουρκικού χρέους είναι σε κυμαινόμενο επιτόκιο, κάτι που το καθιστά περισσότερο επικίνδυνο.
Εικονική ανάπτυξη
Το 2017, η οικονομία της Τουρκίας επεκτάθηκε με τον ταχύτερο ρυθμό μεταξύ των οικονομιών των G20.
Αλλά ένα μεγάλο μέρος αυτής της αύξησης τροφοδοτήθηκε από την πίστωση που εγγυάται εν μέρει το κράτος.
Το πρόγραμμα αυτό, γνωστό ως Ταμείο Εγγυοδοσίας, επεκτάθηκε 10 φορές το 2017 σε περίπου 7% του ΑΕΠ, σύμφωνα με το ΔΝΤ.
Το χρέος αυτό διοχετεύτηκε μέσω τοπικών τραπεζών και τώρα τα προβληματικά δάνεια αυξάνονται.
Οι έξι μεγαλύτερες τράπεζες της Τουρκίας «είδαν» τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια να αυξάνονται με εντυπωσιακή ταχύτητα στο α’ τρίμηνο του 2018, όπως αναφέρει η Standard & Poor’s, προβλέποντας ότι η ποιότητα του ενεργητικού τους θα επιδεινωθεί περαιτέρω.
Οι τράπεζες της Τουρκίας, όπως και πολλές από τις εταιρείες της, εξαρτώνται από την εισροή συναλλάγματος.
Εάν το χρέος αυτό δεν μπορεί να τεθεί σε διαδικασία roll over, τα αποθέματα της Κεντρικής Τράπεζας δεν είναι αρκετά μεγάλα για να καλύψουν αυτό το έλλειμμα.
Η τουρκική οικονομία μοιάζει με μία «φούσκα» έτοιμη να εκραγεί, γεγονός που μπορεί να συμπαρασύρει και αρκετές ακόμη αναδυόμενες αγορές.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου