ΕΡΧΕΤΑΙ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ ΓΙΑ ΝΑ ΒΡΕΘΕΙ "ΛΥΣΗ" ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣτΕ
Έλεγχος μέσω Επιτροπής της Βουλής.
Τέλος στο παρατεταμένο αδιέξοδο που έχει προκύψει σχετικά με τις δηλώσεις «πόθεν έσχες» επιχειρεί να βάλει η κυβέρνηση, καθώς στο τέλος Αυγούστου κατατίθεται σχετικό νομοσχέδιο, το οποίο λαμβάνει μεν υπόψη την τελευταία απόφαση του ΣτΕ, αλλά ορίζει νέο θεσμικό πλαίσιο για την ηλεκτρονική υποβολή των συγκεκριμένων δηλώσεων στο πλαίσιο της μεγαλύτερης δυνατής διαφάνειας.
Στο επικείμενο νομοσχέδιο προβλέπεται πως τα «πόθεν έσχες» των δικαστών δεν θα ελέγχονται πλέον από τη Γ’ Μονάδα της Αρχής για τη Νομιμοποίηση Ελέγχου των Περιουσιακών Δηλώσεων, αλλά από την αρμόδια Επιτροπή (3Α) της Βουλής, την Ειδική Υπηρεσία Επιτροπής Ελέγχου Δηλώσεων Περιουσιακής Κατάστασης, η οποία θα αποτελείται κατά πλειοψηφία από δικαστές, όπως προέβλεπε η απόφαση του ΣτΕ.
Αυτό συνεπάγεται πως όχι μόνο κανένας δικαστικός δεν απαλλάσσεται του ελέγχου, αλλά απεναντίας πλέον θα ελέγχονται όλες οι δηλώσεις μία προς μία, καθώς στην Επιτροπή της Βουλής είναι όλοι ελεγχόμενοι υποχρεωτικά.
Για όλους τους υπόχρεους (δικαστές, δημοσιογράφους, εκδότες, λιμενικούς, κτλ.) θα γίνει υποχρεωτική η δήλωση μετρητών άνω των 30.000 ευρώ (ήταν 15.000 πριν από την απόφαση του ΣτΕ) που δεν περιλαμβάνονται σε τραπεζικές καταθέσεις, καθώς και των κινητών περιουσιακών στοιχείων άνω των 40.000 ευρώ (ήταν 30.000 ευρώ).
Στη συγκεκριμένη επιτροπή της Βουλής ελέγχονται οι δηλώσεις του πρωθυπουργού, των αρχηγών των πολιτικών κομμάτων, των υπουργών, αναπληρωτών υπουργών και υφυπουργών, των βουλευτών και ευρωβουλευτών, των περιφερειαρχών, των δημάρχων, καθώς και όσων λαμβάνουν κρατική χρηματοδότηση.
Η Επιτροπή είναι εννεαμελής (και θα γίνει 11μελής) με προεδρεύουσα την πρόεδρο της Ειδικής Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας και μέλη: έναν αρεοπαγίτη, έναν σύμβουλο της Επικρατείας, έναν σύμβουλο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, τον συνήγορο του Πολίτη, τον υποδιοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος, τον πρόεδρο της Αρχής για το μαύρο χρήμα, έναν βουλευτή της μεγαλύτερης σε δύναμη κοινοβουλευτικής ομάδας που μετέχει στην κυβέρνηση και έναν βουλευτή της μεγαλύτερης σε δύναμη κοινοβουλευτικής ομάδας που δεν μετέχει στην κυβέρνηση.
Eιδικά για τους ελέγχους του «πόθεν έσχες» των δικαστών, η 11μελής Επιτροπή που θα οριστεί θα έχει πρόεδρο προερχόμενο από τον δικαστικό κλάδο.
Υπενθυμίζεται ότι τον Οκτώβριο του 2017 η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας έκανε δεκτή την αίτηση ακύρωσης δικαστικών ενώσεων κατά της απόφασης του υπουργού Οικονομικών και του αναπληρωτή υπουργού Δικαιοσύνης για την υποβολή δήλωσης «πόθεν έσχες».
Ακολούθησε κόντρα μεταξύ του υπουργείου Δικαιοσύνης και του προέδρου του ΣτΕ, Νίκου Σακελλαρίου.
Ο Δ. Παπαγγελόπουλος χαρακτήρισε «έγκλημα» τη συγκεκριμένη απόφαση, ενώ ο πρόεδρος του ΣτΕ έφτασε να κάνει λόγο περί «ωμής παρέμβασης στη Δικαιοσύνη», επιτιθέμενος στον υπουργό Δικαιοσύνης Σταύρο Κοντονή.
Στο πλευρό των δύο υπουργών στάθηκαν σημαντικοί συνταγματολόγοι, μεταξύ των οποίων και ο εκλιπών πλέον καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου Σταύρος Τσακυράκης, που είχε γράψει:
«Στη διαμάχη Σακελλαρίου - Κοντονή νομίζω ότι ο υπουργός έχει δίκιο. Από πουθενά δεν προκύπτει αξίωση της δικαστικής εξουσίας να μένει η εκτελεστική εξουσία σιωπηλή, ακόμη και για υποθέσεις που εκκρεμούν».
Τι έλεγαν οι ανακοινώσεις
Η Ενωση Δικαστικών Λειτουργών του ΣτΕ, σε ανακοίνωσή της, επισήμανε πως «όλοι οι δικαστές οφείλουν να υποβάλλουν ηλεκτρονικό πόθεν έσχες».
Στη συνέχεια η ανακοίνωση όμως διευκρίνιζε:
Οι δηλώσεις «πόθεν έσχες» των δικαστικών και εισαγγελικών λειτουργών πρέπει να ελέγχονται από όργανο που αποτελείται κατά πλειοψηφία από δικαστικούς λειτουργούς και όχι από υπαλλήλους που υπάγονται στον εκάστοτε υπουργό, ώστε να διασφαλίζεται η δικαστική ανεξαρτησία. Η τελευταία τοποθέτηση προκάλεσε πλήθος αντιδράσεων, καθώς μεταξύ άλλων η ίδια η Ανεξάρτητη Αρχή, βάσει των καλών πρακτικών της Ε.Ε., εξασφαλίζει την ανεξαρτησία των ελέγχων.
Ακολούθησε νέα υπουργική απόφαση η οποία ρύθμιζε λεπτομερώς τον τρόπο υποβολής του «πόθεν έσχες», αλλά οι δικαστές (το σύνολο των δικαστικών ενώσεων) προσέφυγαν πάλι, αποσπώντας σε χρόνο-ρεκόρ και προσωρινή διαταγή που «πάγωνε» την υποχρέωσή τους μέχρι την έκδοση της οριστικής απόφασης.
Αυτή ήρθε τελικά στις 19 Δεκεμβρίου 2017 και έβαλε στον πάγο όλες τις υποβληθείσες δηλώσεις για όλους τους υπόχρεους.
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Εφ.Συν.», όλοι οι υπόχρεοι θα χρειαστεί να υποβάλουν εκ νέου δηλώσεις, ωστόσο για όσους έχουν ήδη καταθέσει, το σύστημα θα τους παρουσιάζει όλα τα στοιχεία που είχαν δώσει, τα οποία απλά θα χρειαστεί να επιβεβαιώσουν.
Σημειώνεται πως τα δύο χρόνια που ίσχυε η ηλεκτρονική υποβολή «πόθεν έσχες», σε σύνολο 4.500 δικαστών έχουν υποβάλει ηλεκτρονική δήλωση «πόθεν έσχες» μόλις 598 το 2016 και 605 το 2017. Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η έκθεση-καταπέλτης της GRECO (Ομάδα Κρατών κατά της Διαφθοράς του Συμβουλίου της Ευρώπης), η οποία υποστηρίζει κατηγορηματικά ότι στο επίκεντρο της εκτεταμένης διαφθοράς στην Ελλάδα βρίσκονται οι βουλευτές, οι δικαστές και οι εισαγγελείς.
Αυτό που μένει να αποδειχθεί είναι αν τελικά θα επικρατήσουν για άλλη μια φορά τα τελευταία χρόνια συντεχνιακές εξαιρέσεις που προκαλούν το κοινό αίσθημα, σε μια κοινωνία στην οποία, αν προχωρά συνεχώς με διαρκείς εξαιρέσεις, εκ των πραγμάτων θα καταστρατηγείται κάθε κανόνας ισονομίας.
Έλεγχος μέσω Επιτροπής της Βουλής.
Τέλος στο παρατεταμένο αδιέξοδο που έχει προκύψει σχετικά με τις δηλώσεις «πόθεν έσχες» επιχειρεί να βάλει η κυβέρνηση, καθώς στο τέλος Αυγούστου κατατίθεται σχετικό νομοσχέδιο, το οποίο λαμβάνει μεν υπόψη την τελευταία απόφαση του ΣτΕ, αλλά ορίζει νέο θεσμικό πλαίσιο για την ηλεκτρονική υποβολή των συγκεκριμένων δηλώσεων στο πλαίσιο της μεγαλύτερης δυνατής διαφάνειας.
Στο επικείμενο νομοσχέδιο προβλέπεται πως τα «πόθεν έσχες» των δικαστών δεν θα ελέγχονται πλέον από τη Γ’ Μονάδα της Αρχής για τη Νομιμοποίηση Ελέγχου των Περιουσιακών Δηλώσεων, αλλά από την αρμόδια Επιτροπή (3Α) της Βουλής, την Ειδική Υπηρεσία Επιτροπής Ελέγχου Δηλώσεων Περιουσιακής Κατάστασης, η οποία θα αποτελείται κατά πλειοψηφία από δικαστές, όπως προέβλεπε η απόφαση του ΣτΕ.
Αυτό συνεπάγεται πως όχι μόνο κανένας δικαστικός δεν απαλλάσσεται του ελέγχου, αλλά απεναντίας πλέον θα ελέγχονται όλες οι δηλώσεις μία προς μία, καθώς στην Επιτροπή της Βουλής είναι όλοι ελεγχόμενοι υποχρεωτικά.
Για όλους τους υπόχρεους (δικαστές, δημοσιογράφους, εκδότες, λιμενικούς, κτλ.) θα γίνει υποχρεωτική η δήλωση μετρητών άνω των 30.000 ευρώ (ήταν 15.000 πριν από την απόφαση του ΣτΕ) που δεν περιλαμβάνονται σε τραπεζικές καταθέσεις, καθώς και των κινητών περιουσιακών στοιχείων άνω των 40.000 ευρώ (ήταν 30.000 ευρώ).
Στη συγκεκριμένη επιτροπή της Βουλής ελέγχονται οι δηλώσεις του πρωθυπουργού, των αρχηγών των πολιτικών κομμάτων, των υπουργών, αναπληρωτών υπουργών και υφυπουργών, των βουλευτών και ευρωβουλευτών, των περιφερειαρχών, των δημάρχων, καθώς και όσων λαμβάνουν κρατική χρηματοδότηση.
Η Επιτροπή είναι εννεαμελής (και θα γίνει 11μελής) με προεδρεύουσα την πρόεδρο της Ειδικής Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας και μέλη: έναν αρεοπαγίτη, έναν σύμβουλο της Επικρατείας, έναν σύμβουλο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, τον συνήγορο του Πολίτη, τον υποδιοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος, τον πρόεδρο της Αρχής για το μαύρο χρήμα, έναν βουλευτή της μεγαλύτερης σε δύναμη κοινοβουλευτικής ομάδας που μετέχει στην κυβέρνηση και έναν βουλευτή της μεγαλύτερης σε δύναμη κοινοβουλευτικής ομάδας που δεν μετέχει στην κυβέρνηση.
Eιδικά για τους ελέγχους του «πόθεν έσχες» των δικαστών, η 11μελής Επιτροπή που θα οριστεί θα έχει πρόεδρο προερχόμενο από τον δικαστικό κλάδο.
Υπενθυμίζεται ότι τον Οκτώβριο του 2017 η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας έκανε δεκτή την αίτηση ακύρωσης δικαστικών ενώσεων κατά της απόφασης του υπουργού Οικονομικών και του αναπληρωτή υπουργού Δικαιοσύνης για την υποβολή δήλωσης «πόθεν έσχες».
Ακολούθησε κόντρα μεταξύ του υπουργείου Δικαιοσύνης και του προέδρου του ΣτΕ, Νίκου Σακελλαρίου.
Ο Δ. Παπαγγελόπουλος χαρακτήρισε «έγκλημα» τη συγκεκριμένη απόφαση, ενώ ο πρόεδρος του ΣτΕ έφτασε να κάνει λόγο περί «ωμής παρέμβασης στη Δικαιοσύνη», επιτιθέμενος στον υπουργό Δικαιοσύνης Σταύρο Κοντονή.
Στο πλευρό των δύο υπουργών στάθηκαν σημαντικοί συνταγματολόγοι, μεταξύ των οποίων και ο εκλιπών πλέον καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου Σταύρος Τσακυράκης, που είχε γράψει:
«Στη διαμάχη Σακελλαρίου - Κοντονή νομίζω ότι ο υπουργός έχει δίκιο. Από πουθενά δεν προκύπτει αξίωση της δικαστικής εξουσίας να μένει η εκτελεστική εξουσία σιωπηλή, ακόμη και για υποθέσεις που εκκρεμούν».
Τι έλεγαν οι ανακοινώσεις
Η Ενωση Δικαστικών Λειτουργών του ΣτΕ, σε ανακοίνωσή της, επισήμανε πως «όλοι οι δικαστές οφείλουν να υποβάλλουν ηλεκτρονικό πόθεν έσχες».
Στη συνέχεια η ανακοίνωση όμως διευκρίνιζε:
Οι δηλώσεις «πόθεν έσχες» των δικαστικών και εισαγγελικών λειτουργών πρέπει να ελέγχονται από όργανο που αποτελείται κατά πλειοψηφία από δικαστικούς λειτουργούς και όχι από υπαλλήλους που υπάγονται στον εκάστοτε υπουργό, ώστε να διασφαλίζεται η δικαστική ανεξαρτησία. Η τελευταία τοποθέτηση προκάλεσε πλήθος αντιδράσεων, καθώς μεταξύ άλλων η ίδια η Ανεξάρτητη Αρχή, βάσει των καλών πρακτικών της Ε.Ε., εξασφαλίζει την ανεξαρτησία των ελέγχων.
Ακολούθησε νέα υπουργική απόφαση η οποία ρύθμιζε λεπτομερώς τον τρόπο υποβολής του «πόθεν έσχες», αλλά οι δικαστές (το σύνολο των δικαστικών ενώσεων) προσέφυγαν πάλι, αποσπώντας σε χρόνο-ρεκόρ και προσωρινή διαταγή που «πάγωνε» την υποχρέωσή τους μέχρι την έκδοση της οριστικής απόφασης.
Αυτή ήρθε τελικά στις 19 Δεκεμβρίου 2017 και έβαλε στον πάγο όλες τις υποβληθείσες δηλώσεις για όλους τους υπόχρεους.
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Εφ.Συν.», όλοι οι υπόχρεοι θα χρειαστεί να υποβάλουν εκ νέου δηλώσεις, ωστόσο για όσους έχουν ήδη καταθέσει, το σύστημα θα τους παρουσιάζει όλα τα στοιχεία που είχαν δώσει, τα οποία απλά θα χρειαστεί να επιβεβαιώσουν.
Σημειώνεται πως τα δύο χρόνια που ίσχυε η ηλεκτρονική υποβολή «πόθεν έσχες», σε σύνολο 4.500 δικαστών έχουν υποβάλει ηλεκτρονική δήλωση «πόθεν έσχες» μόλις 598 το 2016 και 605 το 2017. Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η έκθεση-καταπέλτης της GRECO (Ομάδα Κρατών κατά της Διαφθοράς του Συμβουλίου της Ευρώπης), η οποία υποστηρίζει κατηγορηματικά ότι στο επίκεντρο της εκτεταμένης διαφθοράς στην Ελλάδα βρίσκονται οι βουλευτές, οι δικαστές και οι εισαγγελείς.
Αυτό που μένει να αποδειχθεί είναι αν τελικά θα επικρατήσουν για άλλη μια φορά τα τελευταία χρόνια συντεχνιακές εξαιρέσεις που προκαλούν το κοινό αίσθημα, σε μια κοινωνία στην οποία, αν προχωρά συνεχώς με διαρκείς εξαιρέσεις, εκ των πραγμάτων θα καταστρατηγείται κάθε κανόνας ισονομίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου