Από την 1η Ιανουαρίου 2015 αρχίζουν τα δύσκολα και με την πρώτη κατοικία. Όσοι καθυστερούν να πληρώσουν πάνω από 90 ημέρες τα δάνειά τους, κατατάσσονται στην κατηγορία των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Από 'κει και μετά πρέπει να ακολουθήσουν μια διαδικασία για να γλυτώσουν το ακίνητο από τον πλειστηριασμό, που θα γίνεται χωρίς την εμπλοκή του Κτηματολογίου όπως ήταν η απαίτηση της Τρόικας.
Η Κυβέρνηση ετοιμάζει ως αντίβαρο το πλαίσιο αφερεγγυότητας που θα καλύπτει, μεταξύ άλλων, υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, θέματα προστασίας της κύριας κατοικίας. Θα προνοεί επίσης ταχεία διευθέτηση χρεών που οφείλονται από άτομα χωρίς εισόδημα και περιουσιακά στοιχεία.
Δεκατρία βήματα για εκποιήσεις
Ο «Φ» παρουσιάζει το νέο νομοθετικό πλαίσιο (Ο περί Μεταβιβάσεως και Υποθηκεύσεως Ακινήτων (Τροποποιητικός) Νόμος του 2014) που ετοίμασε το Υπουργείο Οικονομικών και το Υπ. Εσωτερικών και θα επιτρέπει τη διεξαγωγή πλειστηριασμών και πωλήσεων των υποθηκευμένων ακινήτων. Δεκατρία στάδια θα κρίνουν το τέλος της διαδικασίας, που είτε το ακίνητο θα μείνει στον δανειολήπτη, αν θα μπορέσει να το κρατήσει με τις διευθετήσεις που θα γίνουν με τα πιστωτικά ιδρύματα, είτε θα το χάσει οριστικά.
Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει την ακόλουθη διαδικασία:
1 Η διαδικασία πώλησης ενυπόθηκου ακινήτου μπορεί να ξεκινήσει όταν το ενυπόθηκο χρέος δεν έχει καταστεί πληρωτέο και υπάρχουν καθυστερήσεις πέραν των 90 ημερών (με βάση την υφιστάμενη νομοθεσία η περίοδος αυτή είναι 30 ημέρες). Κατά τη διάρκεια των 90 ημερών, ο οφειλέτης δύναται να ζητήσει αναδιάρθρωση του χρέους του, σύμφωνα με την περί της Διαχείρισης Καθυστερήσεων Οδηγία της Κεντρικής Τράπεζας ή να ζητήσει υπηρεσίες διαμεσολαβητή. Στις πιο πάνω αναφερόμενες περιπτώσεις, η προώθηση της διαδικασίας εκποίησης ακινήτου αναστέλλεται. Εντός των 90 ημερών ο οφειλέτης μπορεί επίσης να καταθέσει αίτηση στο Δικαστήριο για οποιονδήποτε λόγο που αφορά στην πιστωτική διευκόλυνση που έχει λάβει από τον δανειστή. Σε τέτοια περίπτωση η προώθηση της διαδικασίας εκποίησης είναι σε αναμονή μέχρι την ολοκλήρωση των νομικών διαδικασιών.
2 Μετά την πάροδο της περιόδου των 90 ημερών, ο ενυπόθηκος δανειστής δύναται να αποστείλει ειδοποίηση στον οφειλέτη, ζητώντας την αποπληρωμή του οφειλόμενου χρέους μέσα σε 30 ημέρες από την ημερομηνία της ειδοποίησης. Σε διαφορετική περίπτωση, ο ενυπόθηκος δανειστής θα μπορεί να ασκήσει το δικαίωμά του για πώληση του ενυπόθηκου ακινήτου. Κατά τη διάρκεια της περιόδου των 30 ημερών, ο οφειλέτης μπορεί και πάλι να προσφύγει στο Δικαστήριο αμφισβητώντας το ποσό που ζητά ο δανειστής ή για οποιοδήποτε άλλο θέμα.
3 Σε περίπτωση όπου ο ενυπόθηκος οφειλέτης δεν έχει συμμορφωθεί, ο ενυπόθηκος δανειστής δύναται να επιδώσει στον ενυπόθηκο οφειλέτη δεύτερη ειδοποίηση με την οποία ενημερώνει ότι το ενυπόθηκο ακίνητο θα πωληθεί σε πλειστηριασμό (αναφέροντας ημερομηνία, χώρο και ώρα). Η ειδοποίηση αυτή επιδίδεται όχι λιγότερο από 30 ημέρες πριν από την καθορισμένη ημέρα πλειστηριασμού του ενυπόθηκου ακινήτου. Ο ενυπόθηκος οφειλέτης μπορεί, εντός 30 ημερών από την ημερομηνία παραλαβής της ειδοποίησης, να καταθέσει αίτηση στο Δικαστήριο, για παραμερισμό της ειδοποίησης της σκοπούμενης πώλησης για τους ακόλουθους λόγους. Οι λόγοι μπορεί να είναι ότι η ειδοποίηση δεν πληροί τις προϋποθέσεις κατά τον τύπο και περιεχόμενο, δεν έχει δεόντως επιδοθεί, η ειδοποίηση έχει αποσταλεί πριν από τη λήξη της προθεσμίας για καταβολή της πληρωμής προς τον ενυπόθηκο δανειστή.
4 Ο ενυπόθηκος δανειστής επιδίδει παράλληλα ειδοποίηση στον ενυπόθηκο οφειλέτη, όπως εντός 10 ημερών προχωρήσει στον διορισμό αδειούχου εκτιμητή για σκοπούς καθορισμού της αγοραίας αξίας του ενυπόθηκου ακινήτου. Ο ενυπόθηκος δανειστής θα διορίσει
δεύτερο εκτιμητή.
5 Οι δύο εκτιμητές, ταυτόχρονα και ανεξάρτητα, χωρίς να διαβουλεύονται μεταξύ τους και χωρίς να ανακοινώσουν την εκτίμησή τους, πρέπει να παραδώσουν τις εκτιμήσεις τους στον ενυπόθηκο οφειλέτη και στον ενυπόθηκο δανειστή, μέσα σε 30 ημέρες από τον διορισμό τους.
6 Αν η διαφορά των 2 εκτιμήσεων της αγοραίας αξίας του ακινήτου δεν υπερβαίνει το 25%, τότε ως αγοραία αξία θα λογίζεται ο μέσος όρος των δύο εκτιμήσεων.
